Ortaokul 5. Sınıf Türkçe MEB Yayınları (1. Kitap) Ders Kitabı Her Yüreğe Nakış Gerek Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 139, 140, 141, 142, 143, 144, 145, 146, 147, 148
Ortaokul 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı 139-140-141-142-143-144-145-146-147-148. Sayfa Cevapları, öğrencilerin ders kitabındaki etkinlikleri doğru ve kolay bir şekilde yapmalarına yardımcı olur. Ayrıca Ortaokul 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı MEB Yayıncılık Cevapları, ders konularının daha anlaşılır olmasını sağlayarak öğrenme sürecini destekler.
Bunun yanında 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı 3. TEMA – DUYGULARIMI TANIYORUM : Her Yüreğe Nakış Gerek Metni Etkinlik Cevapları, öğrencilerin metni daha iyi anlamasına katkı sağlar. Aynı zamanda 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı MEB Yayınları Kitabı Sayfa 139, 140, 141, 142, 143, 144, 145, 146, 147, 148 Cevapları, düzenli çalışmayı destekleyerek öğrencilerin başarısını artırır.
“5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) Her Yüreğe Nakış Gerek Metni”
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) Sayfa 139-140-141-142-143-144-145-146-147-148
Soru : Uygun bilgi kaynakları ve materyallerden merhamet, vefa, yardımseverlik ile ilgili elde ettiğiniz bilgileri arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap : Araştırmamda belgesel ve kitaplardan yararlandım. Merhametin insanların kalbinde güven oluşturduğunu, vefanın geçmişimize ve dostluklarımıza sahip çıkmak olduğunu, yardımseverliğin ise toplumda birlik ve dayanışmayı güçlendirdiğini öğrendim. Bu değerler, hem bireysel mutluluğumuzu artırıyor hem de toplumun huzurlu olmasını sağlıyor.
Soru : Örgü ve dikiş gibi el işi yapan büyüklerinize bunları nasıl ve niçin yaptıklarını sorarak arkadaşlarınıza anlatınız.
Cevap : Büyüklerime sorduğumda örgü ve dikişi hem ihtiyaç için hem de vakit geçirmek amacıyla yaptıklarını söylediler. Soğuk kış günlerinde aile bireylerine kazak, atkı örüyorlar. Dikişi ise yırtılan ya da eskiyen kıyafetleri onarmak için kullanıyorlar. Bu el işleri, hem tasarruf sağlıyor hem de onlara huzur ve mutluluk veriyor.
Soru : Siz hangi el işini yapmak isterdiniz? Niçin?
Cevap : Ben örgü yapmayı öğrenmek isterdim. Çünkü kendi ellerimle ördüğüm bir atkıyı ya da bereyi sevdiklerime hediye etmek bana mutluluk verir. Ayrıca emek vererek ortaya bir şey çıkarmak insanın sabrını ve el becerisini geliştirir.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 142 Cevapları
1. ETKİNLİK
Soru : Aşağıdaki soruların cevaplarını metinden hareketle defterinize
yazınız.
1. lhlamur ağacı Ayşenur için ne ifade etmektedir?
Cevap : Ihlamur ağacı, Ayşenur için huzur ve mutluluk kaynağıdır. Yazın sıcak günlerinde gölgesinde serinlemek, çiçeklerinin kokusunu hissetmek ona ayrı bir güzellik sunmaktadır. Ayrıca ağacın köklü geçmişi, aile bağlarını ve değerleri temsil etmektedir.
2. Ayşenur’un nakış işlemesine dedesi nasıl tepki vermiştir?
Cevap : Dedesi önce şaşırmış, nakışın zor olduğunu sanmıştır. Ancak Ayşenur’un işlediği nakışı görünce beğenmiş, onu takdir etmiş ve duygusal öğütler vermiştir.
3. Dedesi, Ayşenur’a hangi güzel duygu ve hasletleri beze işlemesini önermiştir? Neden?
Cevap : Dedesi; sevgi, saygı, vefa, merhamet, yardımseverlik, alçakgönüllülük, ikramda bulunmak, hediyeleşmek, temizlik ve çevreyi koruma gibi duyguları beze işlemesini önermiştir. Çünkü toplumun bu değerlere ihtiyacı vardır ve çocuklar yüreklerini bu değerlerle süslerse toplum daha güzel olur.
4. Ayşenur’un dedesi, Ayşenur’a hangi toplumsal sorumlulukları hatırlatmıştır?
Cevap : İnsanları ve hayvanları sevmek, çevreyi temiz tutmak, yardımlaşmak, saygılı ve merhametli olmak gibi sorumlulukları hatırlatmıştır.
5. Nakışla hangi duygular arasında ilişki kurulmuştur? Niçin?
Cevap : Nakışla sevgi, saygı, vefa, merhamet gibi duygular arasında ilişki kurulmuştur. Çünkü nasıl ki nakış bezin üzerine işlenirse, duygular da insanın kalbine işlenir.
6. Metinde söz edilen duyguların sizce insan ilişkilerine nasıl bir etkisi olur? Örneklerle açıklayınız.
Cevap : Bu duygular insanlar arasındaki sevgiyi, güveni ve yardımlaşmayı artırır. Örneğin, saygılı bir insan çevresindekilerle iyi geçinir. Yardımsever bir kişi ihtiyaç sahiplerine destek olur. Merhametli olan bir toplumda insanlar birbirine zarar vermez.
2. ETKİNLİK
Soru : a. Metnin ilk görselini ve metinden alınan aşağıdaki paragrafı inceleyiniz.
“Ayşenurların evlerinin bahçesinde bir ıhlamur ağacı vardı. Çok büyük bir ağaçtı. Öylesine büyük bir ağaçtı ki, babası ve hatta dedesi bu ağacın ne zaman dikildiğini bilmediklerini söylerlerdi.”
Cevap : Paragrafta ıhlamur ağacının çok büyük, köklü ve uzun yıllardır var olduğu anlatılmaktadır. Bu, aile bağlarının ve kültürel değerlerin de uzun yıllar boyunca nesilden nesile aktarıldığını düşündürmektedir.
Soru : b. Paragraftaki ıhlamur ağacı ile değerlerimiz arasında nasıl bir ilişki kurulabilir? Defterinize tahminlerinizi ifade ettiğiniz bir paragraf yazınız.
Cevap : Ihlamur ağacı nasıl ki yıllar boyunca büyüyerek gölge ve fayda sağlıyorsa, değerlerimiz de toplum içinde bizlere yol gösterir. Değerlerimiz köklü bir ağaç gibi bizi ayakta tutar, bizi korur ve gelecek nesillere aktarılır.
3. ETKİNLİK
Soru : Aşağıdaki adımları uygulayarak metnin içeriğini değerlendiriniz.
İyi bir insanın sahip olması gereken özellikleri neye göre belirleriz? Aşağıdakilerden arasından en uygun ölçütü belirleyin.
Cevap :
İyi bir insanın sahip olması gereken özellikler; zamanla değişmeyen, tüm insanlık için geçerli olan evrensel doğrulara göre belirlenmelidir. Çünkü gelenekler, yasalar veya inançlar toplumdan topluma farklılık gösterebilir. Ama sevgi, saygı, dürüstlük, yardımseverlik, adalet gibi evrensel değerler her yerde ve her dönemde iyi insan olmanın ölçütüdür.
Belirlediğiniz ölçüte göre iyi insanın sahip olması gereken özelliklerden birkaçını aşağıya yazınız.
Cevap : Sevgi, saygı, merhamet, dürüstlük, yardımseverlik, hoşgörü, çalışkanlık.
Soru : Ayşenur’un dedesinin ona verdiği öğütleri inceleyiniz. Bu öğütlerde hangi özellikler vurgulanıyor? Yazınız.
Cevap : Dedesi, sevgi, saygı, vefa, merhamet, yardımseverlik, alçakgönüllülük, temizlik ve çevreyi koruma gibi özellikleri vurgulamaktadır.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 143 Cevapları
Soru : Ayşenur’un dedesinin ona verdiği öğütler ile belirlediğiniz ölçütleri karşılaştırıp bu öğütlerin verilmesinin doğru olup olmadığını belirleyiniz.
Cevap : Ayşenur’un dedesinin verdiği öğütler, sevgi, saygı, yardımseverlik, merhamet ve temizlik gibi evrensel doğrulara uygundur. Bu nedenle dedesinin öğütleri doğrudur, çünkü tüm insanlığın ihtiyaç duyduğu değerleri hatırlatmaktadır.
Soru : Metindeki olaylar ve kişilerin davranışlarının ölçütle uyumlu olup olmadığı konusunda ulaştığınız sonucu yazılı olarak ifade ediniz.
Cevap : Metindeki olaylar ve kişilerin davranışları evrensel doğrularla uyumludur. Ayşenur’un dedesi, torununa insan ilişkilerini güzelleştiren değerleri öğretmiştir. Ayşenur da dedesinin sözlerini dikkatle dinleyip benimsemiştir. Bu durum, iyi insan olma ölçütlerine uygun bir davranış örneğidir.
4. ETKİNLİK
Soru : Aşağıdaki paragrafı okuyunuz. Verilen atasözlerinin ve kalıplaşmış sözlerin anlamına karşılık gelen kavramları paragraftan bularak örnekteki gibi yazınız.
Cevap :
- “Çam sakızı çoban armağanı.” → Hediyeleşmek
- Su küçüğün, söz büyüğün. → Saygı
- Bir el bir eli yıkar, iki el bir yüzü yıkar. → Yardımlaşma
- Kalp kalbe karşıdır. → Sevgi
- Aslan yatağından belli olur. → Temizlik / Düzen
5. ETKİNLİK
Soru : a. Okuduğunuz metinde torununu nakış işlerken gören dedenin yüz ifadesi aşağıdakilerden hangisi olabilir? İşaretleyiniz.
Cevap :
Soru : b. Konuşmamızda duygularımızın yüz ifademize yansıması karşımızdakini nasıl etkiler? Açıklayınız.
Cevap : Konuşmalarımızda duygularımızın yüz ifademize yansıması karşımızdaki kişiyi olumlu ya da olumsuz etkiler. Güler yüzlü olmak, sevinç ve samimiyet göstermek karşımızdakini mutlu eder ve iletişimi güçlendirir. Somurtmak ya da kızgın bir yüz ifadesi ise karşı tarafı olumsuz etkileyerek iletişimi zorlaştırır.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 144 Cevapları
6. ETKİNLİK
Soru : a. Aşağıdaki soruları okuduğunuz metin doğrultusunda cevaplayınız.
Cevap :
Yaşanan olay nedir? Ayşenur’un ıhlamur ağacının altında nakış işlerken dedesiyle sohbet etmesi ve dedesinin ona güzel öğütler vermesidir.
Olayı yaşayanlar kimlerdir? Ayşenur ve dedesi.
Olay ne zaman yaşanmıştır? Yaz mevsiminde, ıhlamur ağacının çiçek açtığı günlerde.
Olay nerede geçmektedir? Ayşenur’ların evinin bahçesinde, büyük ıhlamur ağacının altında.
Soru : b. Okuduğunuz hikâyede olayla kahramanların etkileşimi okuyucuya iletilmek istenen mesajı güçlendirmiş midir? Neden?
Cevap : Evet, güçlendirmiştir. Çünkü dedenin torununa sevgiyle yaklaşması, ona hem nakış işini övmesi hem de yüreğine güzel duygular işlemesini öğütlemesi, okuyucuya verilmek istenen mesajı daha etkili kılmıştır. Böylece sevgi, saygı, yardımlaşma, merhamet ve temizlik gibi değerlerin toplum için ne kadar önemli olduğu açıkça vurgulanmıştır.
Soru : c. Karekodu okutarak “Yazı Sandığı” adlı etkileşimli içeriği yönergeler doğrultusunda tamamlayınız.
Cevap : Bu etkinliği sizin tamamlamanız gerekmektedir.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 144-145 Cevapları
7. ETKİNLİK
Soru : a. “Her Yüreğe Nakış Gerek” metninin serim, düğüm, çözüm bölümlerini belirleyiniz. Bu bölümlerde neler anlatılmaktadır? Yazınız. Serim, düğüm, çözüm bölümlerini belirlerken nelere dikkat ettiniz? Söyleyiniz.
Cevap :
-
Serim (Giriş): Ayşenur’un evlerinin bahçesindeki büyük ıhlamur ağacının tanıtılması, yaz günlerinde bu ağacın gölgesinde oturmanın güzelliği ve Ayşenur’un ağacın altında nakış işlemesi anlatılmaktadır.
-
Düğüm (Gelişme): Dedesi bahçeye gelir, Ayşenur ile konuşmaya başlar. Ayşenur dedesine nakışını gösterir. Dedesi de ona yalnızca bezine nakış işlememesi, aynı zamanda kalbine de güzel duygular işlemesi gerektiğini öğütler.
-
Çözüm (Sonuç): Dedesi, sevgi, saygı, merhamet, yardımseverlik, temizlik gibi değerlerin önemini vurgular. Ayşenur da bu öğütlerden etkilenir ve böyle bir toplumun güzelliğini hayal eder. Sonuçta, her yüreğin bu duygularla işlenmesi gerektiği mesajı verilir.
Dikkat Edilen Noktalar: Serim, düğüm ve çözüm bölümlerini belirlerken olayların başlangıç, gelişme ve sonuç sırasına dikkat ettim. Önce olayın geçtiği yer ve kişiler tanıtılmış, sonra olayın asıl kısmı (dedeyle konuşma ve öğütler) anlatılmış, en sonunda da verilen mesajla olay tamamlanmıştır.
Soru : b. Metinde bölümler arası geçişler sizce uygun bir şekilde yapılmış mıdır? Bölümler arasındaki olay akışı tutarlı mıdır? Söyleyiniz.
Cevap : Evet, metinde bölümler arası geçişler uygun bir şekilde yapılmıştır. Olaylar birbirini mantıklı bir sıra içinde takip etmektedir. Önce serim bölümünde Ayşenur ve ıhlamur ağacı tanıtılmış, sonra düğüm bölümünde dedesiyle konuşması ve öğütler yer almış, çözüm bölümünde ise bu öğütlerin toplum için önemi vurgulanmıştır. Böylece olay akışı tutarlı olmuş ve okuyucuya verilmek istenen mesaj daha etkili bir şekilde aktarılmıştır.
8. ETKİNLİK
Soru : a. Aşağıda verilen “kavramlar” ve “kişilik özellikleri” tablolarını inceleyiniz.
Cevap :
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 146 Cevapları
Soru : b. Aşağıdaki yönergeleri dikkate alarak bir hikâye yazınız.
Cevap :
Hediyeleşmenin Gücü
Bir yaz sabahı Elif, okuldan çıkarken elinde küçük bir kutu taşıyordu. Kutunun içinde annesinin kendi elleriyle yaptığı rengârenk bileklik vardı. Bu bilekliği en yakın arkadaşı Zeynep’e hediye etmek istiyordu.
Zeynep kapının önünde beklerken Elif ona yaklaştı:
— “Zeynep, bu bilekliği senin için annemle birlikte yaptık. Küçük bir armağan ama seni çok mutlu edeceğini düşündüm.” dedi.
Zeynep’in gözleri parladı.
— “Gerçekten mi? Ne kadar güzel! Ben de sana kalemliğimi vermek istiyordum. Çünkü sen benim en değerli arkadaşımsın.” diye cevap verdi.
İki arkadaş birbirlerine sarıldılar. O an, küçük hediyelerin büyük mutluluklar getirdiğini anladılar.
Serim: Elif’in elinde küçük bir kutuyla okuldan çıkması.
Düğüm: Elif’in arkadaşına bilekliği vermesi ve duygularını paylaşması.
Çözüm: İki arkadaşın hediyeleşerek dostluklarını güçlendirmeleri.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 147 Cevapları
9. ETKİNLİK
Soru : a. “Dostluk” sizin için ne ifade eder? “Kusursuz dost arayan dostsuz kalır.” atasözüyle ilgili düşüncelerinizi söyleyiniz.
Cevap : Dostluk, benim için güven, sevgi ve paylaşım demektir. Gerçek dost, zor zamanlarda yanında olan, sevinçleri ve üzüntüleri paylaşandır. Dostluk, insanın hayatını güzelleştiren en önemli değerlerden biridir.
“Kusursuz dost arayan dostsuz kalır.” atasözü ise şunu anlatır: İnsan mükemmel özelliklere sahip bir dost ararsa bulamaz, çünkü kimse kusursuz değildir. Önemli olan, dostların kusurlarını kabul etmek ve birbirini olduğu gibi sevebilmektir. Gerçek dostluk, hatalara rağmen devam eden ve sevgiyle güçlenen dostluktur.
Soru : b. “Kızgınlıklarını Kuma Yazan Dost” metnini dinlemek için karekodu okutunuz.
Cevap : Telefonunuzda karekodu okutunuz.
Soru : c. Dinlediğiniz metinde iki arkadaşın duygularını ifade ediş biçiminde ne gibi farklılıklar vardır? Söyleyiniz.
Cevap : Bir tanesi sesini yükseltip öfkeli bir şekilde ifade etmiş. Diğeri daha sakin kalıp düşüncesini kuma yazmış.
Soru : ç. İki arkadaşın dostluğunun devam etmesinin nedenleri nelerdir? Siz dostluğunuzu devam ettirmek için neler yapıyorsunuz? Söyleyiniz.
Cevap : İki arkadaşın dostluğunun devam etmesinin nedenleri; birbirlerine güvenmeleri, sevinçlerini ve üzüntülerini paylaşmaları, birbirlerine destek olmaları, saygı ve sevgi göstermeleridir. Dostluk; anlayış, fedakârlık ve hoşgörü ile güçlenir.
Ben de dostluğumu devam ettirmek için arkadaşlarıma her zaman dürüst olmaya, onların yanında olmaya, birlikte vakit geçirip güzel anılar biriktirmeye çalışıyorum. Ayrıca kırıcı davranışlardan kaçınarak dostluğumuzu saygı ve sevgiyle sürdürmeye özen gösteriyorum.
10. ETKİNLİK
Soru : a. Aşağıdaki paragrafı okuyunuz.
Cevap : Rengârenk çiçekler, yemyeşil ağaçlarla dolu harika bir resim çizmeye başladınız. Resmi tamamlayıp resim defterinizi kapatırken çizdiğiniz ağacın üzerinde şöyle bir not belirdi: “Çizdiğin dünyayı daha yakından görmek ister misin? En yakın arkadaşınla bu dünyaya davetlisin!” Hemen en yakın arkadaşınızı aradınız ve evinize davet ettiniz. Bu renkli dünyada arkadaşınızla bir maceraya atıldınız.
Soru : b. Paragraftan hareketle arkadaşınızla yaşadığınız maceraları hayal gücünüzle birleştirerek anlatmaya çalışınız. Konuşmanızı yaparken aşağıdaki yönergeleri dikkate alınız.
Cevap : Arkadaşım yanıma gelir gelmez birlikte defteri açtık ve birden kendimizi rengârenk çiçeklerin ve yemyeşil ağaçların olduğu büyülü bir dünyada bulduk. Önce kelebeklerin peşinden koştuk, sonra göl kenarında rengârenk balıklarla oynadık.
Ağaçların dallarındaki meyveleri toplayıp birlikte yedik. Daha sonra ormanın derinliklerinde gizli bir mağara keşfettik. İçeride parlayan taşlar vardı. O an çok heyecanlandık. Bu maceramız bize hem eğlenceli anlar yaşattı hem de dostluğumuzu daha da güçlendirdi.
Soru : c. Konuşmanızı tema sonundaki “Konuşma Becerisi Öz Değerlendirme Ölçeği”ni kullanarak değerlendiriniz.
Cevap : Konuşmamda yönergelere uymaya çalıştım. Konuya uygun ifadeler kullandım, hayal gücümü kattım ve olayları sıralı şekilde anlattım. Konuşurken anlaşılır ve akıcı olmaya dikkat ettim. Duygularımı yansıttım ve ses tonumu da uygun şekilde kullandım. Bu yüzden konuşmamı başarılı buluyorum.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 148 Cevapları
11. ETKİNLİK
Soru : a. Okuduğunuz metinden alınan aşağıdaki cümlede altı çizili kelimelerin karşıladığı anlamları belirleyiniz.
Ayşenur, oturduğu sandalyeden ayağa kalktı.
Cevap :
Ayşenur, oturduğu sandalyeden ayağa kalktı.
-
Ayşenur → bir insanın adı (özel isim).
-
Sandalyeden → eşya / araç-gereç ismi.
-
Ayağa → insan vücudunun bir bölümü.
Soru : b. Altı çizili kelimelerden hangisi aynı cinsten varlıkları karşılamak için kullanılmıştır? Söyleyiniz.
Cevap : Sandalyeden kelimesi aynı cinsten varlıkları (eşya, araç-gereç) karşılamak için kullanılmıştır.
Soru : c. Altı çizili kelimelerden hangisi eşi olmayan varlıkları karşılamak için kullanılmıştır? Söyleyiniz.
Cevap : Ayşenur kelimesi eşi olmayan, tek bir varlığı (özel isim) karşılamak için kullanılmıştır.
Soru : ç. Okuduğunuz metinden aynı cinsten varlıkları karşılayan kelimeler bularak yazınız.
Cevap : Metinden aynı cinsten varlıkları karşılayan kelimeler: çiçekler, güller, tomurcuklar, sandalyeler, duygular.
12. ETKİNLİK
Soru : a. Sayı vermeden ismin birden fazla olduğunu nasıl ifade ederiz? Söyleyiniz.
Cevap : Sayı vermeden ismin birden fazla olduğunu, çoğul ekleri (-ler, -lar) kullanarak ifade ederiz. Örneğin; çiçekler, kuşlar, çocuklar, kitaplar gibi. Bu ek, ismin tekil değil çoğul olduğunu gösterir.
Soru : b. Aşağıdaki paragrafta altı çizili kelimelerin sayıları ifade etme yönünden aralarındaki farkı söyleyiniz.
Cevap : “Koyunlar” sözcüğü “-ler” çoğul ekini alarak birden fazla koyunu ifade eder. “Sürü” sözcüğü ise çoğul ek almamasına rağmen içinde birçok koyunu barındırdığı için topluluk adıdır. “Koyunum” sözcüğü ise yalnızca tek bir koyunu belirtmektedir.
Soru : c. Siz de isimleri farklı sayılar ifade edecek şekilde cümlelerde kullanınız. Cümlelerinizi kurarken gereksiz kelimelere yer vermeyiniz.
Cevap :
-
Çocuklar bahçede oyun oynuyor. (Çoğul isim)
-
Sınıf sessizce öğretmeni dinliyordu. (Topluluk ismi)
-
Defterim masanın üstünde duruyor. (Tekil isim)
