Ortaokul 5. Sınıf Türkçe MEB Yayınları (1. Kitap) Ders Kitabı Türkiye Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 149, 150, 151, 152, 153, 154, 155, 156, 157, 158
Ortaokul 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı 149-150-151-152-153-154-155-156-157-158. Sayfa Cevapları, öğrencilerin etkinlikleri doğru bir şekilde anlamalarına ve uygulamalarına yardımcı olur. Ayrıca Ortaokul 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı MEB Yayıncılık Cevapları, derslerde konuların daha anlaşılır olmasını sağlayarak başarıya katkı sunar.

Bununla birlikte 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı 3. TEMA – DUYGULARIMI TANIYORUM : Türkiye Metni Etkinlik Cevapları, öğrencilerin metnin ana fikrini kavramalarına destek olur. Aynı zamanda 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı MEB Yayınları Kitabı Sayfa 149, 150, 151, 152, 153, 154, 155, 156, 157, 158 Cevapları, düzenli çalışma alışkanlığı kazandırarak öğrenme sürecini daha verimli hale getirir.
“5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) Türkiye Metni”
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) Sayfa 149-150-151-152-153-154-155-156-157-158
Soru : Şiir okumayı sever misiniz? Neden?
Cevap : Evet, şiir okumayı severim. Çünkü şiirler duyguları en güzel, en etkili ve en kısa şekilde anlatır. Okurken hem duygulanırım hem de hayal gücüm gelişir.
Soru : İnsanlar duygularını ifade etmek için neden şiiri seçiyor olabilir? Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap : İnsanlar duygularını ifade etmek için şiiri seçerler; çünkü şiir duyguları sade, etkileyici ve ahenkli bir biçimde dile getirir. Şiirde kullanılan söz sanatları ve ritim, hislerin daha güçlü aktarılmasını sağlar. Bu nedenle şiir, duyguları anlatmada en özel yollardan biridir.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 150 Cevapları
1. ETKİNLİK
Soru : Şiir üzerinde yapılmış renklendirme ile ilgili aşağıdaki cümleleri tamamlayınız.
Cevap :
-
Renklendirme, şiiri okumamı ve anlamamı sağladı çünkü hangi duyguların, hangi bölümlerin öne çıkarıldığını daha kolay fark ettim. Böylece şiirdeki duyguları daha iyi hissettim.
-
Renklendirme, şiiri okumama ve anlamama yardımcı olmadı çünkü renkler dikkatimi dağıttı ve metnin doğal akışını bozdu.
2. ETKİNLİK
Soru : Okuduğunuz şiirde geçen aşağıdaki kelimelerden anlamını bilmedikleriniz var mı? Varsa şiiri tekrar gözden geçirip anlamlarını tahmin ederek aşağıya yazınız. Tahmininizin doğruluğunu TDK Güncel Türkçe Sözlük’ten kontrol ediniz. Doğru çıkan tahminlerinizin karşısındaki kutuyu işaretleyiniz.
Cevap :
- Ekin: Tarla bitkisi, özellikle buğday, arpa gibi ürünler.
- Bayır: Eğimli arazi, yamaç.
- Saadet: Mutluluk, huzur.
- Gütmek: Hayvanları otlatmak.
- Katık: Ekmekle birlikte yenilen yiyecek.
- Urba: Giysi, elbise.
- Banmak: Bir yiyeceği başka bir yiyeceğin içine batırmak.
- Saz: Halk şairlerinin çaldığı telli çalgı.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 151 Cevapları
3. ETKİNLİK
Soru : Aşağıdaki soruları okuduğunuz şiirden hareketle sözlü olarak cevaplayınız.
1. Birinci bölümde şair, memleketine duyduğu derin sevgiyi hangi ifadeyle dile getirmiştir?
Cevap : “Âşık olmuşum taşına, toprağına, / Yerde gezen, gökte uçan kuşuna, / Baharına, yazına, kara kışına âşık olmuşum.” dizeleriyle dile getirmiştir.
2. Şair, şiirin ikinci bölümünde hangi ifadeleri kullanarak Türkiye’ye duyduğu sevgiyi anlatmıştır?
Cevap : “Ekin biçtim tarlalarında, kaval çaldım yaylalarında, tuza bandım ekmeğimi, kolumu yastık yaptım düzünde bayırında” dizeleriyle sevgisini, bağlılığını ve hayatının memleketle bütünleştiğini anlatmıştır.
3. Vatanı için bu şiiri yazan birinin mutlu olduğu söylenebilir mi? Neden?
Cevap : Evet, söylenebilir. Çünkü şair vatanına büyük bir sevgiyle bağlıdır, onun doğasında ve kültüründe mutluluğu bulmaktadır.
4. Şair şiirde ülkemizin hangi kültürel özelliklerinden söz etmiştir?
Cevap : Türküler, destanlar, zeybek oyunu, davul çalma gibi geleneksel kültürel özelliklerden söz etmiştir.
5. Şiire bir bölüm ekleyecek olsanız bu bölümde ülkemizin hangi özelliğini ön plana çıkarırdınız? Neden?
Cevap : Ben ülkemizin misafirperverlik ve hoşgörü özelliğini ön plana çıkarırdım. Çünkü Türk milleti tarih boyunca dostluğu, kardeşliği ve yardımlaşmayı önemsemiştir.
4. ETKİNLİK
Soru : Okuduğunuz Türkiye şiirinde “Elimde saz, dilimde türkü memleketim.” dizesinde benzetme yapılmıştır. Bu benzetmede benzeyen ve benzetilenin ne olduğunu belirleyiniz.
Cevap :
-
Benzeyen: Şairin memleket sevgisi.
-
Benzetilen: Saz ve türkü.
5. ETKİNLİK
Soru : a. Aşağıdaki şiiri okuyunuz.
Cevap :
UÇAN BALON
“Ben bir uçan balondum
Minik bir çocuğun sıcacık ellerinde,
Kaçıverdim fırsatını bulup
Uçtum göklerin maviliklerine, özgürlüğe.
Bir başımayım şimdi
Bulutların arasında
Hoplayıp zıplayacak
Dostum yok söyleşecek”
(Kısaltılmıştır.)
Necdet NEYDİM
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 152 Cevapları
Soru : b. Okuduğunuz şiirden hareketle doğru ifadelerin yanına (D), yanlış ifadelerin yanına (Y) yazınız.
Cevap :
-
Şiirde yalnızlık duygusu hâkimdir. (D)
-
Şiirde insana ait bazı özellikler balona verilmiştir. (D)
-
Şiirde balon, bir dosta benzetilmiştir. (Y)
-
Cansız varlıkların insanlar gibi konuşmasına “konuşturma sanatı” denir. (D)
-
Şiirdeki balon, kendisini çocuğa benzetmektedir. (Y)
-
İnsan dışındaki varlıklara insana ait özellikler verilmesine “kişileştirme sanatı” denir. (D)
6. ETKİNLİK
Soru : Şiirden aşağıdaki sevgi türlerine yönelik ifadeler bulup karşılarına yazınız.
Cevap :
-
Vatan Sevgisi: Bu şiirde doğrudan vatan sevgisi anlatılmamıştır.
-
Doğa Sevgisi: “Uçtum göklerin maviliklerine, özgürlüğe. / Bir başımayım şimdi bulutların arasında”
-
İnsan Sevgisi: “Minik bir çocuğun sıcacık ellerinde”
7. ETKİNLİK
Soru : a. Okuduğunuz şiiri düzyazıdan ayıran özellikleri yazınız.
Cevap :
- Dizeler hâlinde yazılmıştır.
- Ölçü ve ritim vardır.
- Şairin duyguları ön plandadır.
- Benzetme ve kişileştirme gibi söz sanatları kullanılmıştır.
- Şiir, okuyanda hayal gücü uyandırır.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 153 Cevapları
Soru : b. Belirlediğiniz özelliklerin şiire katkısını yazınız.
Cevap :
- Dizeler şiirin kolay okunmasını sağlar.
- Ölçü ve ritim şiire ahenk katar.
- Duyguların yoğun anlatımı, okuyucuda etki bırakır.
- Söz sanatları, ifadeleri daha güzel ve çarpıcı hâle getirir.
- Hayal gücü, şiirin daha etkileyici ve akılda kalıcı olmasını sağlar.
8. ETKİNLİK
Soru : a. Aşağıdaki paragrafta cümle içinde kullanılan büyük harflerin hangi amaçla kullanıldığını belirleyiniz.
Cevap :
- Berkay: Kişi adı olduğu için büyük harfle yazılmıştır.
- Dünya Çocuk Hakları Günü: Özel gün adı olduğu için büyük harfle yazılmıştır.
- Çocuk Olmak: Kitap adı olduğu için büyük harfle yazılmıştır.
- Ay: Gezegen/uydu adı olduğu için büyük harfle yazılmıştır.
- Dünya: Gezegen adı olarak kullanıldığı için büyük harfle yazılmıştır.
Soru : b. Paragraftaki büyük harflerin kullanımını inceleyiniz. Bunlardan hareketle büyük harflerin kullanımıyla ilgili kurallar oluşturarak defterinize yazınız.
Cevap :
- Kişi adları büyük harfle başlar.
- Bayram, özel gün, kutlama adı gibi özel adlar büyük harfle başlar.
- Kitap, dergi, gazete gibi eser adları büyük harfle başlar.
- Gezegen, yıldız, uydu adları büyük harfle yazılır.
- Cümle başındaki kelime büyük harfle yazılır.
Soru : c. Belirlediğiniz kurallara uygun örnek cümleleri defterinize yazınız.
Cevap :
- Ali bugün çok mutlu. (Kişi adı)
- Cumhuriyet Bayramı’nda tören yapıldı. (Özel gün adı)
- Nutuk kitabını okudum. (Eser adı)
- Mars, Güneş Sistemi’nde yer alan bir gezegendir. (Gezegen adı)
- Bugün hava çok güzel. (Cümle başı)
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 154 Cevapları
9. ETKİNLİK
Soru : a. En mutlu olduğunuz yer neresidir? Neden? Düşününüz.
Cevap : En mutlu olduğum yer evimdir. Çünkü ailemle birlikte olduğumda kendimi güvende, huzurlu ve mutlu hissederim. Evin sıcaklığı ve sevdiklerimle geçirdiğim zaman bana mutluluk verir.
Soru : b. En mutlu olduğunuz yeri ve orada mutlu olmanızın nedenlerini aşağıdaki yönergeler doğrultusunda anlatınız.
Cevap :
Sevgili öğretmenim ve arkadaşlarım, hepinize merhaba.
Benim en mutlu olduğum yer evimdir. Çünkü evimde ailemle birlikte vakit geçiriyorum. Annem, babam ve kardeşlerimle aynı sofrada yemek yemek, sohbet etmek bana büyük bir huzur veriyor. “Ev alma, komşu al.” derler, ama bence “Ev, içinde sevgi olan yerdir.” Evimde sevgi olduğu için kendimi çok şanslı hissediyorum.
Evimde kitap okurken, ailemle sohbet ederken, hatta sadece odama çekilip dinlenirken bile mutluyum. Çünkü ev bana güven veriyor. İnsan kendini nerede güvende hissederse orada mutludur, derler. İşte ben de bu yüzden evimde mutluluğu doyasıya yaşıyorum.
Sözlerimi “Ev gibisi yoktur.” diyerek bitirmek istiyorum. Dinlediğiniz için teşekkür ederim.
Soru : c. Arkadaşlarınızdan birinin konuşmasını aşağıdaki “Akran Değerlendirme Ölçeği”nde verilen ölçütlere göre değerlendiriniz.
Cevap : Hepsini EVET olarak işaretleyiniz.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 155 Cevapları
10. ETKİNLİK
Soru : Karekodu okutarak “Anadolu” adlı metni dikkatlice dinleyiniz. Metni dinlerken söz sanatlarından benzetme, kişileştirme ve konuşturmanın geçtiği cümleleri belirleyerek aşağıdaki alanlara yazınız.
Cevap :
Kişileştirme : Bu topraklar, bahar geldiğinde adeta bir gelin gibi süslenir ve insanın duygularını coşturur. Dağlar, asırlardır anlatılan bir hikâyenin sözcüsüymüş gibi gururla ve onurla dimdik durur ovaların kenarında. Ovalar, bereketin simgesi olarak dağlara seslenir: “Bereket benim!” der. Nehirler, yaşamın kaynağı gibi coşkuyla akar, bu toprakları sular.
Konuşturma : Ovalar, bereketin simgesi olarak dağlara seslenir: “Bereket benim!” der.
Benzetme : Anadolu, bin bir renk ve desenle işlenmiş bir halı gibi gözlerimizin önüne serilir. Bu topraklar, baharın gelişiyle bir gelin gibi süslenerek insanın kalbini coşturur. Dağlar, yüz yıllardır süregelen bir destanın anlatıcısıymış gibi onurla ve mutlulukla durur.
Nehirler, yaşamın kaynağı gibi gürül gürül akarak bu topraklara hayat verir. Anadolu’nun toprağı, bereketi ve zenginliğiyle ışıldayan bir tabloyu andırır. İnsanlar, birer ozan gibi acılarını ve mutluluklarını türkülere, destanlara döker. Anadolu, yalnızca bir coğrafya değil; aynı zamanda kalbin en derininden hissedilen bir yaşam alanıdır.
11. ETKİNLİK
Bu topraklarda yaşayan bin yıllık bir çınar ağacı olduğunuzu hayal ediniz. Vatan toprağı üzerinde yaşanan her olaya şahit oldunuz ve korku
sevinç, üzüntü, gurur gibi birçok duyguyu yaşadınız.
Soru : Söz sanatlarından ve temada öğrendiğiniz söz varlıklarından yararlanarak çınar ağacının yaşadıklarıyla ilgili duygularınızı aşağıdaki cümleden hareketle yazınız.
Merhaba arkadaşlar, ben Bursa’da bin yıldır yaşayan bir çınarım…
Cevap :
Merhaba arkadaşlar, ben Bursa’da bin yıldır yaşayan bir çınarım.
Köklerim toprağın derinliklerine, dallarım gökyüzüne uzanır. Asırlardır bu topraklarda nice insan gördüm, nice olay yaşadım. Bazen sevinçle coştum, bazen de hüzünle yapraklarımı döktüm.
Fetihlerin gururunu yaşadım, bayrakların gökyüzünde dalgalanışına tanık oldum. Savaşların acısını gördüm, çocukların neşeli kahkahalarını duydum. Dallarımda kuşlar şarkılar söyledi, gölgemde yorgun yolcular dinlendi.
Ben bu vatanın bir yadigârı, geçmişin canlı şahidiyim. Köklerim tarihe, gövdem bugüne, dallarım geleceğe uzanır. “Ağaç yaş iken eğilir.” derler; ben de bin yıl boyunca bu millete sabrı, direnci ve umudu öğrettim.
İşte ben böyle bir çınarım; korkuyu, sevinci, üzüntüyü ve gururu yaprak yaprak yaşayan, bu toprakların kalbiyle birlikte atan bir çınar…
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 156 Cevapları
12. ETKİNLİK
Soru : a. Metinden hareketle Alper Gezeravcı’ya ait tanıtım kartını doldurunuz.
Cevap :
Adı Soyadı: Alper Gezeravcı
Doğum Yeri: Mersin, Silifke
Doğum Tarihi: 1979
Eğitim Durumu: İstanbul Hava Harp Okulu Elektronik Mühendisliği (lisans), Amerika Hava Kuvvetleri Teknoloji Enstitüsü (yüksek lisans)
Mesleği: Pilot / Astronot
Gördüğü Yerler: Amerika, Uzay (2023 yılında uzaya giden ilk Türk vatandaşı)
Soru : b. Okuduğunuz Türkiye şiirinin şairi ile Alper Gezeravcı’nın ortak özelliklerini belirleyiniz.
Cevap :
- İkisi de vatan sevgisiyle doludur.
- Ülkeleri için çalışmış ve emek vermişlerdir.
- Milletlerine gurur veren işler yapmışlardır.
- Türkiye’nin değerlerini dünyaya tanıtmışlardır.
Soru : c. Belirlediğiniz özelliklerden hareketle Atatürk’ün “Vatanını en çok seven görevini en iyi yapandır.” sözünü açıklayan bir metni defterinize yazınız.
Cevap : Atatürk’ün bu sözü, her insanın görevini en iyi şekilde yapmasının vatan sevgisinin en önemli göstergesi olduğunu anlatır. Şair, kalemiyle vatan sevgisini dile getirirken; Alper Gezeravcı, ilim ve bilim yolunda çalışarak ülkemizi uzayda temsil etmiştir.
Bir çiftçi toprağını en iyi şekilde işler, bir öğretmen öğrencilerini en iyi şekilde yetiştirirse, bir bilim insanı araştırmalarını özveriyle yaparsa, bu görevlerin hepsi vatan sevgisinin bir göstergesidir. Gerçek vatanseverlik, verilen işi en doğru ve en güzel biçimde yapmaktır.
Soru : “Keskin sirke küpüne zarar.” ve “Bin nasihatten bir musibet iyidir.” atasözlerinin anlamlarını araştırınız.
Cevap :
-
“Keskin sirke küpüne zarar.” Aşırı öfke ve hırs, insana en çok kendisine zarar verir. Öfkesini kontrol edemeyen kişi, çevresine zarar verdiği gibi kendi huzurunu da bozar.
-
“Bin nasihatten bir musibet iyidir.” İnsan, bazen çok öğüt dinlese de bunlardan ders çıkarmaz. Ancak başına gelen bir sıkıntı ya da yaşadığı bir olay, ona en büyük dersi verir.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 157 Cevapları
Soru: Öğretmenimiz öyküleyici metinlerdeki önemli bilgileri nasıl belirledi?
Cevap : Öğretmenimiz filmi izlerken zaman zaman durdurdu ve önemli noktaları ayırt etti. Gereksiz ayrıntılara girmedi, sadece olayları, kahramanları, mekânı ve zamanı belirledi. Ayrıca “Herkes suçu kanıtlanana kadar masumdur.” gibi ders veren cümleleri tahtaya not etti.
Soru: Özellikle olay akışını yazarken yaşanan olayları kısa ve öz olarak nasıl ifade etti?
Cevap : Olay akışını yazarken yalnızca önemli gelişmelere odaklandı. Önemsiz ayrıntılara yer vermedi ve olayları kısa, net cümlelerle özetledi.
Biz Uyguluyoruz
Cevap :
-
Şahıs/Varlık Kadrosu: Yaman Dede, kervandakiler, hayvanlar, Bulut, orman görevlisi, Maysa, kuş (şahin).
-
Yer: Kayalıklar, tepe, açık alan, dere, çadır, orman.
-
Zaman: Gündüz, gece, sabah.
Olay Akışı:
-
Hayvanların yangın nedeniyle kaçması.
-
Yangının fark edilmesi.
-
Orman görevlisinin tek başına yangına müdahale edememesi.
-
Herkesin el birliğiyle su taşıyarak yangını söndürmesi.
-
Kervanın geceyi çadırda geçirmesi.
-
Yangın çıkan yere fidan dikilmesi.
-
Kervanın yoluna devam etmesi.
5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 158 Cevapları
Soru: Şimdi 2-3 kişilik küçük gruplar oluşturalım ve karekodu okutarak filmimizi izleyelim. Filmi izlerken stratejiyi kullanalım. Bu aşamada aşağıdakilere dikkat edelim.
Cevap :
-
Şahıs/Varlık Kadrosu: Hayri, Kâmil, Sevim, Akın, Hale, Mert.
-
Yer: Mert’in evi, kütüphane.
-
Zaman: Gündüz.
Olay Akışı:
-
Mert’in sürekli telefonla vakit geçirmesi.
-
Arkadaşlarının matematik ödevi için kütüphaneye gitme planı yapmaları.
-
Mert’in kütüphaneye gitmek yerine telefondaki sanal mahalle uygulamasında çalışmayı istemesi.
-
Mert’in internet bağımlılığıyla ilgili bir rüya görmesi.
-
Mert’in hatasını fark edip aklının başına gelmesi.
Soru: Artık stratejiyi kullanmayı öğrendik. Şimdi kitabımızdaki “Altı Üstü Bir Yarış” adlı metni dinlerken stratejiyi kendimiz kullanabiliriz.
Cevap :
-
Şahıs/Varlık Kadrosu: Yiğit, Yiğit’in arkadaşları, Yiğit’in babaannesi, Yiğit’in babası.
-
Yer: Bisiklet yolu, Yiğit’in apartmanı ve evi.
-
Zaman: O gün (belirtilen zaman dilimi).
Olay Akışı:
-
Yiğit ve arkadaşlarının bisiklet yarışı yapmaları.
-
Yiğit’in kendine çok güvenmesine rağmen yarışı kaybetmesi ve üzülmesi.
-
Arkadaşlarının Yiğit’i teselli etmeye çalışmaları fakat bunun etkili olmaması.
-
Eve gelince Yiğit’in öfkelenip bisikletine zarar vermesi.
-
Bunun ardından pişmanlık duyması.
-
Yaşadıklarını babaannesine anlatması.
-
Babaannesinin Yiğit’e öfkesini kontrol etmesi gerektiğini söylemesi.
-
Yiğit’in olayı gözyaşlarıyla babasına da aktarması.


