5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Sayfa 118 Cevapları MEB Yayınları

Ortaokul 5. Sınıf Türkçe MEB Yayınları (1. Kitap) Ders Kitabı Baharda Çiçek Açar, 23 Nisan’da Çocuk (Okuma Keyfi)  Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 118


Ortaokul 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı 118. Sayfa Cevapları, öğrencilerin ders kitabındaki etkinlikleri doğru ve eksiksiz şekilde yapmalarına yardımcı olur. Aynı zamanda Ortaokul 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı MEB Yayıncılık Cevapları, konuların daha kolay anlaşılması için hazırlanmış yol gösterici çözümler sunar.


“5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Sayfa 118 Cevapları MEB Yayınları”

Bununla birlikte 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı 2. TEMA – ATATÜRK’Ü TANIMAK : Baharda Çiçek Açar, 23 Nisan’da Çocuk (Okuma Keyfi) Metni Etkinlik Cevapları, öğrencilerin metnin anlamını kavramasını kolaylaştırır. Ayrıca 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı MEB Yayınları Kitabı Sayfa 118 Cevapları, öğrencilerin planlı çalışmasına destek olarak başarıya katkı sağlar.


“5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) Baharda Çiçek Açar, 23 Nisan’da Çocuk (Okuma Keyfi) Metni”


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) Sayfa 118


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 118 Cevapları


Soru : Metni noktalama işaretlerine dikkat ederek okuyunuz.


BAHARDA ÇİÇEK AÇAR, 23 NİSAN’DA ÇOCUK 

İlkbaharın gelişiyle birlikte yemyeşil bir halı serilir baştanbaşa yeryüzüne. Bu halının üzerinde irili ufaklı rengârenk çiçekler biter. Her bir çiçek birbirine selam verip göz kırpar. Kat kat açan çiçekler sanki coşkulu bir bayramı müjdeler. Çocukların elele tutuştuğu gibi çiçekler de yaprak yaprağa tutuşur. Çeşit çeşit çiçeğin bir araya geldiği bayramı olur da çocukların bayramı olmaz mı hiç? (…)

23 Nisan… Yarının büyükleri olacak; biz bugünün çocuklarına armağan… Değeri, özgürlüğümüzde saklı… İşte o gün, bizler de çiçekler gibi rengârenk açarız. En sevdiğimiz giysilerimizi giyiniriz. Balonlar, halaylar, şarkılar, şiirler… Üstelik yalnızca benim ve arkadaşlarımın bayramı değildir. Yeryüzünün tüm çiçekleri gibi yeryüzünün tüm çocuklarının bayramıdır.

Dünyanın hiç bilmediğim bir yerindeki çocukla, aynı coşkuyu paylaşmak ne güzel! Aklıma, Mustafa Kemal Atatürk’ün çocuk olduğu gelir. Bir ulusun geleceğini değiştiren çocuk… “Ben de başarabilir miyim?” diye sorarım kendime… Hiç görmediğim çocukların resimlerine, şiirlerine ve şarkılarına konuk olabilir miyim? O an şaşkınlığımı gizleyemem. Bir insan, kendisiyle tanış olamayan milyonlarca çocuğun kalbine nasıl girebilir?

Her 23 Nisan’da kalbimin üzerine Atatürk resmini takarım. Bir gözüm daima oradadır; düşürmeyeyim diye… Oysa rüzgâr bile kalbimin üstüne taktığım Ata’mızın resmini incitmez. Üstelik yavaşça yüzünü okşar. Bize sunulan bu armağana kayıtsız kalamam. Çocukluğumla birlikte yaşadığım tüm baharların çiçeklerini toplarım. Öyle büyük bir çiçek demeti ki bu avucuma sığmaz; dolup taşar. İşte o zaman, tüm çocuklar birleşip koca bir çember oluruz. Artık çiçek demeti yalnızca benim elimde değildir. Ele ele tutuştuğum çocukların topladığı çiçeklerle birlikte dünyanın en büyük çiçek demetini oluştururuz. Birleşen ellerimiz, uzun bir kurdele gibi çiçek demetimizi kuşatır…

Düşlerimle birlikte, mavi gökyüzüne bakıp selam veriyorum. Elimdeki kurdeleler güneşin ışıltısıyla daha bir parlıyor. Yalnız okulumun bahçesi değil kalbim de şenlikli bir bayram yeri… Gözlerim beni izleyen büyükbabam ve  büyükanneme ilişiyor. Ellerinde balon, yakalarında Atatürk resmi var. Anlıyorum ki 23 Nisan coşkusu hiçbir zaman bitmiyor!

Mehtap TEMİZ
(Kısaltılmıştır.)



 

5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Sayfa 110-111-112-113-114-115-116-117 Cevapları MEB Yayınları

Ortaokul 5. Sınıf Türkçe MEB Yayınları (1. Kitap) Ders Kitabı Atatürk ve Çiftlik Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117


Ortaokul 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı 110-111-112-113-114-115-116-117. Sayfa Cevapları, öğrencilerin ders kitabındaki etkinlikleri doğru ve anlaşılır bir şekilde tamamlamalarına yardımcı olur. Ayrıca Ortaokul 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı MEB Yayıncılık Cevapları, konuların daha iyi kavranması için hazırlanmış yol gösterici çözümler sunar.


“5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Sayfa 110-111-112-113-114-115-116-117 Cevapları MEB Yayınları”

Bunun yanında 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı 2. TEMA – ATATÜRK’Ü TANIMAK : Atatürk ve Çiftlik Metni Etkinlik Cevapları, öğrencilerin metni daha bilinçli şekilde anlamasına destek olur. Aynı zamanda 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı MEB Yayınları Kitabı Sayfa 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117 Cevapları, düzenli ve planlı çalışma alışkanlığı kazandırarak başarıya katkı sağlar.


“5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) Atatürk ve Çiftlik Metni”


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) Sayfa 110-111-112-113-114-115-116-117


Soru : Sizce doğayı sevmemiz neden önemlidir? Doğayı korumamız gerektiğiyle ilgili neler düşünüyorsunuz?


Cevap : Doğayı sevmek çok önemlidir çünkü doğa bizim yaşam kaynağımızdır. Hava, su, toprak ve ağaçlar olmadan hayatımızı sürdüremeyiz. Doğayı sevmek, aslında kendimizi ve geleceğimizi sevmek demektir. Eğer doğayı korumazsak çevre kirliliği artar, hayvanlar ve bitkiler yok olur, sağlıklı bir yaşam süremeyiz. Bu yüzden herkes doğaya sahip çıkmalı, onu kirletmemeli, zarar vermemelidir.


Soru : Atatürk Orman Çiftliği ile ilgili yaptığınız araştırmadan edindiğiniz bilgileri arkadaşlarınızla paylaşınız.


Cevap : Atatürk Orman Çiftliği, Atatürk’ün modern tarımı geliştirmek ve halka örnek olmak amacıyla 1925 yılında Ankara’da kurduğu bir çiftliktir. Burada tarım ve hayvancılık yapılmış, süt ürünleri üretilmiş ve halka sunulmuştur. Ayrıca hayvanat bahçesi, bağcılık ve bahçecilik çalışmalarıyla da önemli bir merkez hâline gelmiştir. Atatürk, çiftliği 1937 yılında devlete bağışlamıştır. Bu, onun milletine duyduğu sevginin bir göstergesidir. Araştırmamdan öğrendiğim kadarıyla Atatürk Orman Çiftliği, hem doğayı koruma hem de halkı bilinçlendirme açısından büyük bir mirastır.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 111 Cevapları


Soru : Okuma sürecinizi tema sonundaki “Okuma Becerisi Öz Değerlendirme Ölçeği”ni kullanarak değerlendiriniz.


Cevap :

“Okuma Becerisi Öz Değerlendirme Ölçeği”ne göre kendimi değerlendirdiğimde şunları söyleyebilirim:

  • Metni anlama konusunda başarılı olduğumu düşünüyorum. Atatürk’ün neden çiftlik kurmak istediğini, bu girişimin hangi şartlarda yapıldığını ve ne amaçla halka armağan edildiğini anladım.

  • Ana fikir ve yardımcı fikirleri ayırt etmede dikkatli davrandım. Atatürk’ün “kötü şartları iyileştirip halka örnek olma” düşüncesi ana fikir olarak öne çıktı. Yardımcı fikirler ise çiftliğin kuruluş süreci, uzmanların görüşleri ve çiftliğin tarıma katkıları oldu.

  • Okurken not alma ve önemli kısımları zihnimde canlandırma konusunda da özen gösterdim. Özellikle Atatürk’ün “burayı biz ıslah etmezsek kim yapacak?” sözünü önemli bir mesaj olarak kaydettim.

  • Okuduğumu günlük hayatımla ilişkilendirme yönüm de gelişti. Doğanın korunması, bilimin yol göstericiliği ve çalışmanın önemi gibi konuları kendi hayatıma uyarlayabileceğimi fark ettim.

Sonuç olarak, okuma becerilerimde güçlü yanımın metnin ana fikrini kavrama ve metinden çıkarım yapma olduğunu, gelişmeye açık yönümün ise daha çok not alma ve ayrıntıları düzenli bir şekilde özetleme olduğunu gördüm. Bu yönümü geliştirmek için sonraki metinlerde daha çok alıştırma yapacağım.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 112 Cevapları


1. ETKİNLİK


Soru : Aşağıdaki soruların cevaplarını metinden hareketle defterinize yazınız.


1. Atatürk’ün seçtiği çiftlik arazisinin özellikleri nelerdir? Niçin böyle bir araziyi tercih etmiştir?


Cevap : Atatürk’ün seçtiği çiftlik arazisi bataklık, çorak, fakir ve verimsiz bir yerdi. Böyle bir araziyi özellikle tercih etmesinin sebebi, kötü şartlarda bile çalışarak ve bilimsel yöntemlerle nasıl verimli topraklar elde edilebileceğini göstermekti.


2. Tarım uzmanlarının ve Alman uzmanın araziyle ilgili görüşleri nelerdir? Atatürk bu görüşleri nasıl değerlendirmiştir?


Cevap : Tarım uzmanları ve Alman uzman, bu arazide tarım yapılamayacağını, sabrın ve paranın tükeneceğini söylemişlerdir. Atatürk ise bu görüşleri dikkate almış, ama en kötü koşullarda bile başarı sağlanabileceğini göstermek için bu araziyi seçmiştir.


3. Atatürk çiftliği kurarken hangi adımları atmıştır? Çiftliğin genişlemesi için neler yapılmıştır?


Cevap : Çiftliği kurarken önce 20.000 dönümlük bir arazi satın alınmıştır. Daha sonra çevredeki Etimesgut, Balgat, Çakırlar, Güvercinlik, Macun, Tahar ve Yağmur Baba çiftlikleri de alınarak çiftlik büyütülmüştür. Böylece geniş bir tarım alanı oluşturulmuştur.


4. Atatürk’ün bilimsel çalışmalara ve yöntemlere verdiği önemi hangi ifadelerden anlıyorsunuz?


Cevap : Atatürk’ün, “En kötü toprak bile çalışarak ve bilimsel yöntemlerle en iyi hâle getirilebilir.” anlayışı, onun bilime verdiği önemi gösterir. Ayrıca uzmanlardan görüş alması da bu düşünceyi destekler.


5. Çiftliğin kurulmasıyla halka ve tarıma nasıl bir katkıda bulunulması hedeflenmektedir?


Cevap : Çiftlik sayesinde halka hem gezip eğlenebilecekleri bir yeşil alan sunulmuş, hem de modern tarım yöntemlerinin uygulanacağı bir örnek işletme kazandırılmıştır. Böylece hem toplum hem de Türk tarımı fayda görmüştür.


2. ETKİNLİK


Soru : a. Okuduğunuz metnin konusunu aşağıya yazınız.


Cevap : a. Okuduğum metnin konusu: Atatürk’ün Atatürk Orman Çiftliği’ni kurma süreci ve bu çiftliğin halk ile tarıma katkılarıdır.


Soru : b. Metnin konusuyla ilgili görselleri işaretleyiniz.


Cevap :

“5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 110-111-112-113-114-115-116-117 Cevapları”

Soru : c. Metnin ana fikrini yazınız.


Cevap : c. Metnin ana fikri: Atatürk, en zor koşullarda bile çalışarak ve bilimsel yöntemleri kullanarak verimsiz toprakları verimli hâle getirmiş ve halkına örnek olacak bir çiftlik armağan etmiştir.


Soru : ç. Ana fikri belirlerken nelere dikkat ettiniz? Söyleyiniz.


Cevap : Ana fikri belirlerken dikkat ettiklerim: Metinde en çok vurgulanan düşüncenin Atatürk’ün çalışmaya, bilime ve halkına duyduğu sevgiye dayalı olduğunu gördüm. Yardımcı fikirler hep bu ana düşünceyi desteklediği için ana fikri böyle belirledim.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 113 Cevapları


3. ETKİNLİK


Soru : a. Atatürk neden Ankara’da bir çiftlik kurmak istemiştir? Bu çiftliğin kuruluş sürecini açıklayınız.


Cevap : Atatürk, Ankara’da bir çiftlik kurmak istemiştir çünkü o dönemde Ankara kıraç, susuz ve çorak bir bölgeydi. Atatürk, en kötü şartlarda bile çalışarak ve bilimsel yöntemleri kullanarak verimsiz toprakların verimli hâle getirilebileceğini göstermek istemiştir.

Ayrıca bu çiftlik hem Türk tarımına örnek olacak hem de halka eğlenip dinlenebilecekleri bir alan sunacaktı. Çiftliğin kuruluş sürecinde önce 20.000 dönümlük arazi satın alınmış, ardından çevredeki çiftlikler de alınarak geniş bir tarım alanı oluşturulmuştur.


Soru : b. Atatürk’ün çiftliğin kuruluşundaki etkisini açıklayınız.


Cevap : Atatürk, çiftliğin kuruluşunda bizzat yönlendirici ve karar verici olmuştur. Uzmanların “bu arazide tarım yapılamaz” demesine rağmen, özellikle bu araziyi seçmiştir. Çünkü kötü koşulların bile bilimle ve emekle aşılabileceğini göstermek istiyordu. Çalışmaları yakından takip etmiş, hangi arazilerin alınacağını belirlemiş ve çiftliğin gelişmesi için gerekli adımları atmıştır.


Soru : c. Okuduğunuz metni Atatürk’ün bakış açısıyla nasıl yazabileceğinizi düşününüz.


Cevap : Metni Atatürk’ün bakış açısıyla yazabilmek için onun düşüncelerini ve hedeflerini kendi ağzından aktarmak gerekir. Özellikle millete duyduğu güven, bilime verdiği önem ve kararlı kişiliği ön plana çıkarılmalıdır.


Soru : ç. Aşağıdaki giriş cümlesinden hareketle metni Atatürk’ün bakış açısıyla tekrar yazınız. 


Cevap :

“Bu aziz millete modern tarımın önemini göstermek için bu çorak arazide bir çiftlik kurmalıyım.”

Ankara’nın kıraç ve batak toprakları karşısında birçok kişi burada tarım yapılamayacağını söyledi. Oysa ben tam da bu yüzden burayı seçtim. Eğer bu toprakları biz ıslah etmezsek kim gelip düzeltecek? Milletime göstermek istediğim şey, çalışmanın ve bilimin önünde hiçbir engelin duramayacağıdır.

Uzmanlardan raporlar aldım. Kimisi burada sabrın ve paranın tükeneceğini söyledi. Ben ise en kötü şartlarda bile başarıya ulaşabileceğimize inandım. Çiftliğin kuruluş sürecinde her ayrıntıyı takip ettim, yeni araziler aldırdım. Çünkü biliyordum ki, bu topraklarda modern tarım yöntemleriyle hem halkımıza örnek olacağız hem de çocuklarımıza nefes alacakları yemyeşil bir alan armağan edeceğiz.

Bugün bu çiftlik sadece tarımın gelişmesini değil, aynı zamanda milletimin geleceğe güvenle bakmasını sağlayacaktır.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 114 Cevapları


4. ETKİNLİK


Soru : a. Metnin anahtar kelimelerini belirleyiniz. Bu kelimelerin metinle ilişkisini örnekteki gibi açıklayınız.

tarım : Atatürk’ün tarıma olan ilgisi ve bu alanda yaptığı yenilikler, metnin
ana odak noktalarından biridir. Tarımı modernleştirip geliştirme
düşüncesi metne hâkimdir.


Cevap :

Metnin anahtar kelimeleri ve açıklamaları:

  • tarım : Atatürk’ün en çok önem verdiği alanlardan biridir. Çorak arazilerin bile bilimsel yöntemlerle verimli hâle getirilebileceğini göstermek için çiftliği kurmuştur.

  • çiftlik : Metnin merkezinde yer alır. Atatürk’ün kurduğu Atatürk Orman Çiftliği, hem tarıma örnek olmuş hem de halka sosyal bir yaşam alanı sunmuştur.

  • çorak arazi : Atatürk’ün özellikle tercih ettiği arazidir. Çünkü en kötü şartların bile çalışarak nasıl iyileştirilebileceğini kanıtlamak istemiştir.

  • yeşil/orman : Atatürk’ün doğaya ve yeşile olan sevgisinin simgesidir. Çiftliği ağaçlandırma hedefiyle geleceğe bırakılmış bir mirastır.

  • bilimsel yöntem : Atatürk’ün her işte olduğu gibi tarımda da kullandığı en önemli ilkedir. Bilim ve çalışkanlık sayesinde başarıya ulaşılabileceğini göstermektedir.


Soru : b. Belirlediğiniz anahtar kelimelerle dilimizin doğru, güzel ve etkili kullanıldığı cümleler yazınız. Cümleleri gözden geçirip varsa cümlelerinizdeki gereksiz kelimeleri çıkarınız.


Cevap :

  • Tarım, bir milletin geleceğini güvence altına alan en önemli güçlerden biridir.

  • Atatürk, kurduğu çiftlik ile hem modern tarım yöntemlerini tanıtmış hem de halka örnek olmuştur.

  • En verimsiz, çorak araziler bile emek ve bilimle yeşerip ülkeye faydalı hâle gelebilir.

  • Atatürk, yeşil alanların insanların ruhunu dinlendirdiğini ve şehirlerin güzelleşmesini sağladığını düşünmüştür.

  • Başarıya ulaşmanın yolu, her alanda bilimsel yöntemleri kullanmaktan geçmektedir.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 115 Cevapları


5. ETKİNLİK


Soru : a. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerin isim mi fiil mi olduğunu tespit ederek örnekteki gibi yazınız.


Cevap :

“5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 115 Cevapları”

Soru : b. İsim olarak belirlediğiniz iki kelimeyi cümle içinde kullanınız. 


Cevap :

  • Toprakların verimli kullanılması ülkemizin geleceği için çok önemlidir.

  • Doğamızı korumak, gelecek nesillere bırakacağımız en değerli mirastır.

  • Vatan sevgisi, milletimizi bir arada tutan en güçlü bağdır.

  • Bilinçli bireyler, çevreyi koruma konusunda sorumluluklarını yerine getirmelidir.

  • Atatürk, her fırsatta tarımın gelişmesi için yapılması gerekenleri anlatmıştır.


6. ETKİNLİK


Soru : a. Yaşadığınız şehrin elli yıl sonra nasıl bir görünüme sahip olabileceğini düşününüz. Ardından tahminlerinize ilişkin 2-3 dakikalık bir konuşma tasarlayınız. Konuşmanızı arkadaşlarınıza sununuz. Konuşmanızı yaparken aşağıdaki ölçütleri dikkate alınız.


Cevap :

Sevgili arkadaşlar,

Bugün sizlere yaşadığımız şehrin elli yıl sonra nasıl bir görünüme sahip olabileceğini anlatmak istiyorum. Benim tahminime göre elli yıl sonra şehirlerimiz çok daha modern ve teknolojik bir yapıya kavuşacak. Yüksek binalar, hızlı ulaşım araçları ve akıllı sistemlerle donatılmış yollar göreceğiz. İnsanlar elektrikli ya da sürücüsüz araçlarla yolculuk yapacak, böylece trafik sorunları büyük ölçüde azalacak.

Ancak bunun yanında şehrimizin daha yeşil bir görünüme sahip olacağına da inanıyorum. Parklar, bahçeler ve ağaçlandırılmış alanlar sayesinde insanlar doğayla iç içe yaşayacak. Atıkların geri dönüşümü artacak, çevre dostu enerji kaynakları kullanılacak. Böylece hem doğayı koruyacağız hem de daha temiz bir şehirde yaşayacağız.

Kısacası, elli yıl sonra şehrimizi hem teknolojinin hem de doğanın bir arada olduğu bir yer olarak hayal ediyorum. Eğer biz şimdiden çevremizi korumaya ve bilinçli davranmaya başlarsak, gelecek nesillere daha güzel bir şehir bırakabiliriz.

Teşekkür ederim.


Soru : b. Arkadaşlarınızdan birinin konuşmasını aşağıdaki “Akran Değerlendirme Ölçeği”nde verilen ölçütlere göre değerlendiriniz.


Cevap : Hepsini EVET olarak işaretleyiniz. 


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 116 Cevapları


7. ETKİNLİK


Soru : a. Aşağıdaki görselleri inceleyiniz. Ön bilgileri harekete geçirme ve kullanma stratejisi kapsamında yaşamak istediğiniz yerle ilgili bir broşür hazırlayınız.


Cevap :

“5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 116 Cevapları”

Soru : b. Karekodu okutarak “Nasıl Kesersin?” adlı metni dikkatlice dinleyiniz.


Cevap : Karekodu okutarak “Nasıl Kesersin?” adlı metni dinledim.


Soru : c. Dinlediğiniz metindeki sorunla ilgili aşağıda istenenleri yazınız.


1. Dinlediğiniz metindeki problem nedir? Yazınız.


Cevap : Metinde bahsedilen problem, bahçedeki yolların birinde bulunan yaşlı ve büyük bir ağacın yolu kapatması ve insanların rahat yürüyememesidir.


2. Problemi kendi cümlelerinizle aşağıdaki alana özetleyiniz.


Cevap : Köşkün bahçesindeki kocaman ağacın yolu kapatması nedeniyle yürüyüşlerin zorlaşması.


3. Anı, gözlem ve deneyimlerinizden hareketle problemin çözümüne yönelik üç öneri yazınız. Bu önerilerden en uygununu seçip çözüm önerisinin karşısındaki kutuyu işaretleyiniz.


Cevap :

➢ Ağacı kökünden söküp uygun başka bir yere dikmek ( )
➢ Ağaca zarar vermeden yolu farklı bir güzergâhtan geçirmek (✔)
➢ Ağacı kesip yerine yeni bir fidan dikmek ( )


4. Sizce öneriniz sorunu çözmek için yeterli midir? Nedenini yazınız.


Cevap : Evet, bence yeterlidir. Çünkü böylece hem ağaç korunur, hem insanlar yolu rahatça kullanabilir, hem de doğaya zarar verilmemiş olur.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 117 Cevapları


8. ETKİNLİK


Soru : a. “Oğlu Hüseyin’den Emine Ana’ya Mektuplar” metninin işlenişinde yer alan 9. etkinlikteki çözüm bölümü örneğini 93 ve 103. sayfalarda yazdığınız serim ve düğüm bölümlerini okuyunuz. Aşağıda verilen yönergelerden hareketle olayın çözüm bölümünü yazınız.


Cevap : Eren ve Ferhat düşman mevzilerine yaklaşınca Türk gözcü askerleri tarafından kurtarılır. Karargâha götürülen çocuklar, Mustafa Kemal Atatürk’le karşılaşır. Atatürk onlara cesaretlerinden dolayı teşekkür eder ve asıl görevlerinin okuyup büyüyünce vatan için çalışmak olduğunu söyler. Çocuklar da bu sözlerden etkilenip ülkeleri için çalışmaya söz verirler.


Soru : b. “Yazalım” etkinliğindeki güçlü ve gelişmeye açık yönlerinizi öğretmeninizin geri bildirimleriyle belirleyiniz. Daha sonraki etkinliklerde güçlü yönlerinizi kullanmaya, gelişmeye açık yönlerinizi güçlendirmeye özen gösteriniz.


Cevap :

“Yazalım” etkinliğinde öğretmenimizin geri bildirimleri doğrultusunda güçlü ve gelişmeye açık yönlerimi fark ettim.

Güçlü yönlerim:

  • Konuyu anlamam ve verilen yönergelere uygun şekilde plan yapabilmem.

  • Paragrafları düzenlerken olay akışını mantıklı bir sırayla kurmam.

  • Yazımda duygu ve düşüncelerimi samimi bir şekilde yansıtmam.

Gelişmeye açık yönlerim:

  • Yazarken daha fazla ayrıntıya yer verip anlatımı zenginleştirmem gerekiyor.

  • Noktalama işaretlerini kullanırken dikkatli olmam lazım.

  • Yazımı bitirdikten sonra gözden geçirip küçük hataları düzeltme alışkanlığımı geliştirmeliyim.

Sonraki etkinliklerde yapacaklarım:
Güçlü yönlerimi koruyarak yazmaya devam edeceğim. Ayrıca öğretmenimin önerilerini dikkate alarak özellikle ayrıntı ekleme, dil bilgisi kurallarına dikkat etme ve metnimi düzenleme konusunda kendimi geliştirmeye özen göstereceğim.


Soru : Atölye çalışmasında kullanmak üzere Atatürk ile ilgili görseller, Millî Mücadele’nin önemli olaylarıyla ilgili kısa bilgi, şiir, mektup vb. hazırlayınız. Ayrıca fon kartonu, yapıştırıcı, boya kalemleri vb. malzemeleri yanınızda bulundurunuz.


Cevap :

Atölye çalışmam için hazırlıklarımı şu şekilde planladım:

1. Atatürk ile İlgili Görseller

  • Atatürk’ün eğitim ve çiftlik ziyaretleriyle ilgili fotoğraflar.

  • Millî Mücadele döneminde cepheleri gezerken çekilmiş görseller.

  • Çocuklarla ve gençlerle birlikte olan fotoğrafları.

2. Millî Mücadele’nin Önemli Olayları Hakkında Kısa Bilgiler

  • Samsun’a Çıkış (19 Mayıs 1919): Atatürk’ün Millî Mücadele’yi başlatmak için Samsun’a çıkışı.

  • Amasya Genelgesi (22 Haziran 1919): “Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.” kararının alınması.

  • Erzurum ve Sivas Kongreleri: Ulusal birlik ve bağımsızlık için atılan önemli adımlar.

  • Sakarya Meydan Muharebesi (1921): Türk milletinin azim ve kararlılıkla düşmana karşı koyması.

  • Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi (1922): Kurtuluş Savaşı’nın kesin zaferle sonuçlanması.

3. Şiir ve Mektup

  • Atatürk için yazılmış kısa bir şiir:
    “Atam izindeyiz,
    Yaktığın meşaleyi
    Sonsuza dek taşıyacağız.”

  • Kurtuluş Savaşı’nda cepheden bir askerin ailesine yazdığı mektup örneği.

4. Malzemeler

  • Fon kartonu, yapıştırıcı, makas, boya kalemleri.

  • Görsellerin renkli çıktıları.

  • Bilgi notları ve şiirler için küçük kâğıt kartlar.

📌 Böylece hem görselli hem yazılı materyaller hazırlayarak Atölye çalışmasında kullanmaya hazır hale getirdim.



 

5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Sayfa 95-99-100-101-102-103-104-105-106-107-108-109 Cevapları MEB Yayınları

Ortaokul 5. Sınıf Türkçe MEB Yayınları (1. Kitap) Ders Kitabı Gazi Mustafa Kemal ve Sığırtmaç Mustafa Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 95, 96, 97, 98, 99, 100, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107, 108, 109


Ortaokul 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı 95-96-97-98-99-100-101-102-103-104-105-106-107-108-109. Sayfa Cevapları, öğrencilerin konuları daha iyi anlamalarına ve etkinlikleri doğru şekilde çözmelerine yardımcı olur. Bunun yanında Ortaokul 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı MEB Yayıncılık Cevapları, derslerde başarıyı artırmak için hazırlanmış yol gösterici çözümler sunar.


“5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Sayfa 95-96-97-98-99-100-101-102-103-104-105-106-107-108-109 Cevapları MEB Yayınları”

Ayrıca 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı 2. TEMA – ATATÜRK’Ü TANIMAK : Gazi Mustafa Kemal ve Sığırtmaç Mustafa Metni Etkinlik Cevapları, metnin mesajını kavramayı kolaylaştırır. Bununla birlikte 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı MEB Yayınları Kitabı Sayfa 95, 96, 97, 98, 99, 100, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107, 108, 109 Cevapları, öğrencilerin planlı ve verimli bir şekilde çalışmasına destek olur.


“5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) Gazi Mustafa Kemal ve Sığırtmaç Mustafa Metni”


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) Sayfa 95-96-97-98-99-100-101-102-103-104-105-106-107-108-109


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 95 Cevapları


Soru : Atatürk’ün “En büyük savaş, cahilliğe karşı yapılan savaştır.” sözüyle ilgili düşüncelerinizi söyleyiniz. Sizce Atatürk’ün cahillik ile yapılan savaşı “en büyük savaş” olarak ifade etmesinin sebebi ne olabilir?


Cevap : Atatürk bu sözüyle, cehaletin yani bilgisizliğin bir millet için en büyük tehlike olduğunu anlatmak istemiştir. Çünkü bilgisiz insanlar doğruyu yanlıştan ayıramaz, ilerleme sağlayamaz. Silahla yapılan savaşlar bir gün biter, ama cehaletle savaş sürerse milletin geleceği garanti altına alınır. Bu yüzden Atatürk, eğitimi en büyük mücadele olarak görmüş ve “en büyük savaş” demiştir.


Soru : Atatürk’ün eğitime verdiği önem ile ilgili edindiğiniz bilgileri arkadaşlarınızla paylaşınız.


Cevap : Atatürk, eğitimin milletin geleceği için en önemli güç olduğuna inanıyordu. Bu nedenle Harf İnkılabı’nı yaparak okuma yazmayı kolaylaştırdı, Millet Mekteplerini açarak halkın eğitimine destek oldu. Üniversite reformlarıyla bilimsel çalışmalara önem verdi. “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir, fendir.” sözüyle de eğitimin yol gösterici olduğunu vurguladı.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 98 Cevapları


Soru : “Atatürk ve çocuk” konulu metinler bulmak için bir araştırma yapınız. Önce genel ağdan metin adlarını belirleyebilirsiniz. Ardından halk veya okul kütüphanesinden ulaştığınız metinler arasından birini seçiniz. Seçtiğiniz metni inceleyiniz. Gerekirse farklı kaynaklara da başvurabilirsiniz. Elde ettiğiniz bilgileri sınıfta paylaşınız. Araştırma sürecinizi bilgiye ulaşım, konuya ve amaca uygunluk açısından değerlendiriniz.


Cevap :

Atatürk ve Çocuk” konulu metinleri bulmak için önce genel ağda araştırma yaptım. Karşıma “Atatürk ve Çocuk Sevgisi”, “Atatürk’ün Çocuklara Verdiği Önem” ve “Atatürk’ün Çocuklarla İlgili Anıları” gibi metinler çıktı. Daha sonra okul kütüphanesinden “Atatürk’ün Çocuk Sevgisi” başlıklı bir metni seçtim ve inceledim.

Metinde, Atatürk’ün çocuklara çok değer verdiği, onlarla vakit geçirmekten mutlu olduğu ve çocukları geleceğin teminatı olarak gördüğü anlatılıyordu. Ayrıca 23 Nisan’ı çocuklara armağan ederek bu sevgisini gösterdiği vurgulanıyordu.

Değerlendirme:

  • Araştırma sürecinde internet sayesinde farklı kaynaklara hızlıca ulaşabildim. Bu olumlu yönüydü.

  • Ancak çok fazla bilgi olduğu için doğru ve güvenilir olanı seçmekte biraz zorlandım. Bu da olumsuz yönüydü.

  • Kütüphaneden seçtiğim metin, hem konuyla doğrudan ilgili hem de amaca uygun olduğu için işime yaradı.

  • Bir sonraki araştırmamda yine güvenilir kaynaklara odaklanarak daha kısa sürede sonuca ulaşmaya çalışacağım.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 99 Cevapları


1. ETKİNLİK


Soru : Aşağıdaki soruları okuduğunuz metinden hareketle sözlü olarak cevaplayınız.


1. Mustafa neden sığırtmaçlık yapmaktadır?


Cevap : Çünkü fakir bir ailenin çocuğudur. Okula gitmek yerine ailesine destek olmak için sığırtmaçlık yapmaktadır.


2. Mustafa uzaktaki atlıları fark edince şüpheyle “Neler oluyor?” diye mırıldanmıştır. Ardından şüphesinin yersiz olduğunu anlamıştır. Bunun sebebi nedir?


Cevap : Atlıların iyi giyimli ve önemli kişiler olduğunu görünce onların kötü niyetli olmadığını anlamış ve rahatlamıştır.


3. Gazi Mustafa Kemal Sığırtmaç Mustafa’nın neden hasta olabileceğini düşünmektedir?


Cevap : Çocuğun sararmış yüzünü ve şiş karnını görünce hasta olduğunu fark etmiştir.


4. Gazi Mustafa Kemal’in kalbinde çocukların apayrı bir yerinin olmasının sebebi nedir?


Cevap : Çünkü Atatürk, çocukları ülkenin geleceği olarak görmüş ve onların iyi yetiştirilmesini çok önemli bulmuştur.


5. Gazi Mustafa Kemal’in çiftliğe giden yolu kaybetmesine rağmen Sığırtmaç Mustafa ile karşılaşmasına sevinmesinin sebebi ne olabilir?


Cevap : Çünkü bu sayede Mustafa’yı tanımış, onunla sohbet etmiş ve ihtiyaçlarını fark ederek ona yardımcı olabilmiştir.


6. Sığırtmaç Mustafa’nın Gazi Mustafa Kemal’in yanına giderken bayramlıklarını giymesinin sebebi ne olabilir?


Cevap : Çünkü Gazi Mustafa Kemal’le görüşeceği için çok heyecanlanmış ve en güzel kıyafetlerini giymek istemiştir.


2. ETKİNLİK


Soru : a. Okuduğunuz metinde Sığırtmaç Mustafa’nın karşılaştığı problemlerden birini seçip aşağıya yazınız.


Cevap : Sığırtmaç Mustafa’nın en büyük problemi, fakir olduğu için okula gidememesi ve okuma yazma bilmemesidir.


Soru : b. Bu problemin sebebini kısaca belirtiniz.


Cevap : Ailesi çok fakir olduğu için Mustafa okula gönderilememiş, ailesine destek olmak amacıyla sığırtmaçlık yapmak zorunda kalmıştır.


Soru : c. Problemin çözümüne ilişkin metindekinden farklı çözüm önerileri yazınız.


Cevap :

  • Köyde açılacak bir okulda Mustafa ve diğer çocukların ücretsiz eğitim alması sağlanabilirdi.

  • Köy halkı birleşerek fakir çocukların eğitim masraflarını karşılayabilirdi.

  • Mustafa, çalışırken akşamları köyde gönüllü öğretmenlerden okuma yazma öğrenebilirdi.


Soru : ç. Önerileriniz arasından en uygun olanını belirleyiniz. Bu çözümün problemin çözümüne olan katkısını değerlendiriniz.


Cevap : En uygun çözüm, köyde okul açılmasıdır. Çünkü sadece Mustafa değil, köydeki tüm çocuklar eğitim imkânına kavuşmuş olur. Bu sayede cehalet azalır, köy halkı bilinçlenir ve ülkenin geleceği için daha eğitimli nesiller yetişir.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 100 Cevapları


3. ETKİNLİK


Soru : a. “Dersimiz Cumhuriyete Doğru” ve “Gazi Mustafa Kemal ve Sığırtmaç Mustafa” metinlerinden iki kahraman seçiniz. Seçtiğiniz kahramanların benzer ve farklı yönlerini belirleyerek karşılaştırınız. 


Cevap : “Dersimiz Cumhuriyete Doğru” metninden Mustafa Kemal’i, “Gazi Mustafa Kemal ve Sığırtmaç Mustafa” metninden ise Sığırtmaç Mustafa’yı seçtim. İkisi de vatanını seven, çalışkan ve güçlü karakterlerdir. Ancak Mustafa Kemal bir liderdir, Sığırtmaç Mustafa ise fakir ama onurlu bir çocuktur.


Soru : b. Kahramanların benzer özellikleri (dış görünüş, kişilik özellikleri vb.) listeleyiniz.


Cevap :

  • İkisi de dürüst ve çalışkandır.
  • Vatanına ve milletine karşı sorumluluk duygusu taşırlar.
  • Zorluklara karşı dirençlidirler.
  • İkisi de karakter olarak güvenilir ve saygı uyandıran kişilerdir.

Soru : c. Kahramanların farklı özellikleri (dış görünüş, kişilik özellikleri vb.) listeleyiniz.


Cevap :

  • Mustafa Kemal: Liderdir, eğitimlidir, güçlü ve sağlıklıdır. Ülkenin geleceği için kararlar alır.

  • Sığırtmaç Mustafa: Fakir bir ailenin çocuğudur, hastadır ve okuma yazma bilmemektedir. Ancak onurlu davranışlarıyla çevresine örnek olur.


4. ETKİNLİK


Soru : a. Okuduğunuz metnin unsurlarını aşağıdaki ilgili yerlere yazınız.


Cevap :

  • Kişiler: Gazi Mustafa Kemal, Sığırtmaç Mustafa, kurmaylar, köylüler, Mustafa’nın ailesi

  • Yer: Yalova, köy, dağlar, çiftlik, Himaye-i Etfal Hastanesi, Beşiktaş 19. İlk Mektep, Maçka Fevziye Lisesi, Kuleli Askeri Lisesi

  • Zaman: 1929 yılı, Eylül ayı

  • Olay: Gazi Mustafa Kemal’in Yalova’da kaybolup Sığırtmaç Mustafa ile karşılaşması, onunla konuşması, tedavisini yaptırıp okula göndermesi ve Mustafa’nın eğitim alarak başarılı bir asker olması.


Soru : b. Aşağıda giriş bölümü verilen okuduğunuz metnin olay örgüsünü tamamlayınız.

Gazi Mustafa Kemal, bir gün Yalova’da küçük Mustafa’nın yaşadığı köyün yakınlarında kaybolur.


Cevap :

1- Mustafa, sığırlarını otlatırken Gazi Mustafa Kemal ve yanındakilerle karşılaşır.
2- Mustafa onlara yolu gösterir, sohbet ederler. Mustafa Kemal, çocuğun fakir ve hasta olduğunu fark eder.
3- Gazi Mustafa Kemal, Mustafa’ya yardım etmek ister; önce ona para verir ama Mustafa onurlu davranarak kabul etmez, ceviz karşılığında alır.
4- Gazi Mustafa Kemal, onu daha yakından tanımak için ertesi gün çiftliğe çağırır ve tedavisini yaptırır.
5- Mustafa sağlığına kavuştuktan sonra okula başlar, eğitimini tamamlayıp subay olarak Türk Silahlı Kuvvetleri’ne katılır.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 101 Cevapları


5. ETKİNLİK


Soru : a. Gazi Mustafa Kemal ve Sığırtmaç Mustafa’nın 1937’de karşılaştığını hayal ediniz. Bu durumda sizce aralarında nasıl bir diyalog geçer? Yazınız.


Cevap :

  • Mustafa Kemal: “Mustafa, seni yeniden görmek çok güzel. Artık büyümüş ve güçlü bir genç olmuşsun.”

  • Sığırtmaç Mustafa: “Sayenizde Paşam. Siz bana sahip çıkmasaydınız, belki de hâlâ hasta ve cahil bir çocuk olarak kalacaktım.”

  • Mustafa Kemal: “Asıl başarı senin azminde. Okudun, çalıştın ve vatanına hizmet etmeye hazır bir genç oldun.”

  • Sığırtmaç Mustafa: “Sizin güveniniz bana güç verdi Paşam. Artık tek isteğim, milletim için faydalı bir asker olmaktır.”

  • Mustafa Kemal: “İşte istediğim de bu! Unutma, bu vatanın geleceği sizin ellerinizde.”


Soru : b. Gazi Mustafa Kemal’in “Bugünün küçükleri yarının büyükleridir.” gibi çocuklar ve gençlerle ilgili sözleri vardır. Yukarıdaki yazınızın sonunda siz de bir söz söyleyecek olsaydınız ne söylerdiniz? Aşağıya yazınız.


Cevap : “Çocuklar bilgiyle büyür, gençler çalışkanlıkla güçlenir, millet geleceğe böyle yürür.”


6. ETKİNLİK


Soru : Metnin içeriği ile ilgili bilgiler doğruysa yay ayraçların içine (D), yanlışsa (Y) yazınız.


Cevap :

Serim

  • Sığırtmaç Mustafa tanıtılmıştır. (D)
  • Mustafa’nın en büyük dileğinin ne olduğu anlatılmıştır. (D)

Düğüm

  • Gazi Mustafa Kemal’le tanışması anlatılmıştır. (D)
  • Sığırtmaç Mustafa’nın parayı nasıl aldığı anlatılmıştır. (D)

Çözüm

  • Gazi Mustafa Kemal’le tanışması anlatılmıştır. (Y)
  • Sığırtmaç Mustafa’nın tedavi olup iyileşmesi anlatılmıştır. (D)

7. ETKİNLİK


Soru : Aşağıda ünlem işaretinin bazı kullanım özellikleri ile bu kurallara ait cümleler verilmiştir. Bu cümlelerdeki ünlem işaretinin hangi özelliği karşılayacak şekilde kullanıldığını belirleyiniz. Kural numarasını örnekteki gibi yazınız.


Cevap :

(2) Ey Türk genci! Bu vatan sana emanet.

(1)  Yaşasın! Cumhuriyet ilan edildi. Yiğitler!

(1) Sakın ha! Kimse bayrağıma el sürmesin.

(2) Hiç durmadan güneye doğru ilerleyin.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 102 Cevapları


8. ETKİNLİK


Soru : a. Aşağıda boş bırakılan yerlere uygun olan geçiş ve bağlantı ifadelerini yazınız.


Cevap :

Millî Mücadele, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesini simgeleyen destansı bir dönemdi. İşgalci devletler asker ve silah bakımından üstün durumdaydı ancak Türk milleti onlarda olmayan bir güce, birlik ve dayanışma ruhuna sahipti. Onca zorluğa rağmen milletin birliği, azim ve kararlılığı başarıyı getirmeye yetecek düzeydeydi. Bununla birlikte milletin onlara rehberlik edecek bir lidere ihtiyaç duyduğu da açıktı. Tam da bu koşullar altında Atatürk’ün Samsun’da yaktığı meşale milletin kalbindeki vatan sevgisini ve bağımsızlık arzusunu ateşlemeye yetti. Böylece tarihe altın harflerle kazınan gerçek bir destan yazıldı. Öte yandan kazanılan sadece askerî bir zaferdi ve tam anlamıyla bağımsız bir ülke kurmak için bundan çok daha fazlasına ihtiyaç vardı. Evet, yapılacakların listesi uzundu fakat bu milletin çocuklarında ecdadına yakışır bir ülke kuracak güç fazlasıyla vardı.


Soru : b. Yukarıdaki geçiş ve bağlantı ifadelerini kullanacağınız birer cümle yazınız. 


Cevap :

  • ancak: Çok yorulmuştum, ancak pes etmedim.
  • fakat: Hava soğuktu, fakat biz yürüyüşe devam ettik.
  • rağmen: Yağmura rağmen dışarıda oyun oynadık.
  • bununla birlikte: Zor bir sınavdı, bununla birlikte başarılı oldum.
  • öte yandan: Kitap okumak faydalıdır, öte yandan hayal gücünü de geliştirir.

Soru : c. Geçiş ve bağlantı ifadelerinin anlatıma olan katkısını yazınız.


Cevap : Geçiş ve bağlantı ifadeleri, cümleler arasında anlam ilişkisi kurar ve anlatımın akışını düzenler. Düşüncelerin daha anlaşılır, düzenli ve etkili ifade edilmesini sağlar.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 103 Cevapları


9. ETKİNLİK


Soru : a. “Oğlu Hüseyin’den Emine Ana’ya Mektuplar” metninin işlenişinde yer alan 9. etkinlikteki düğüm bölümü örneğini ve 10. etkinlikte yazdığınız serim bölümünü okuyunuz.


Cevap : Serim bölümünde Eren’in köyünde Türk askerlerini görmesi, onların ihtiyaçlarından bahsedilmesi ve Eren’in cepheye su götürme isteği anlatılmıştı. Düğüm bölümünde ise bu olayın gelişimi yani Eren’in kararını uygulamaya çalışırken yaşadığı sıkıntılar, merak unsuru ve tehlikeli durumlar üzerinde durulmalıdır.


Soru : b. Aşağıda verilen yönergelerden hareketle düğüm bölümünü yazınız. Düğüm bölümünü yazarken aşağıdaki yönergelere dikkat ediniz.

✅Yazdığınız serim bölümüne ve hikâyenizin planına uygun olarak olayları kurgulayınız.
✅Olay örgüsünü oluştururken merak unsuru oluşturmaya özen gösteriniz.
✅En az birkaç paragraftan oluşacak şekilde düğüm bölümünüzü yapılandırınız.
✅Kahramanlarınızın karşılıklı konuşmalarına yer vermeyi unutmayınız.
✅Geçiş ve bağlantı ifadelerini (ancak, fakat, rağmen, bununla birlikte, öte yandan vb.) kullanınız.

Kişiler: Eren (11 yaşında), Eren’in arkadaşı Ferhat, köylüler, düşman askerleri, Türk gözcü askeri, Atatürk
Yer: Eren’in köyü, cephe hattı
Zaman: Sıcak bir yaz günü
Olaylar: Eren’in uyandığında Türk askerinin köylerinden geçmekte olduğunu görmesi, köylülerin askerlerimizin su ve yiyecek ihtiyacından bahsetmesi, Eren’in de cepheye su götürmek ve Atatürk’ü görmek istemesi, arkadaşı Ferhat’ı ikna edip yola koyulması, yolda konuşmaya dalıp düşman mevzilerine oldukça yaklaşmaları, yakalanma riski yaşamaları, her şeyin bittiğini düşünürken Türk gözcü askerleri tarafından fark edilip kurtarılmaları, Mustafa Kemal Atatürk’ün yanına götürülmeleri.


Cevap :

Eren ve Ferhat, ellerindeki testilerle yola çıktılar. Önce her şey yolunda gidiyordu, kuş sesleri ve rüzgârın uğultusu arasında ilerlediler. Ancak konuşmaya dalınca fark etmeden düşman mevzilerine oldukça yaklaşmışlardı.

Ferhat telaşla, “Eren, burası tehlikeli olabilir. Belki de geri dönmeliyiz.” dedi.
Eren ise kararlıydı: “Hayır Ferhat, askerlerimiz bizden su bekliyor. Atatürk’ü görmek de benim en büyük hayalim. Birlikte cesur olmalıyız.”

Tam bu sırada yakındaki çalıların arasından düşman askerlerinin sesleri duyuldu. İki çocuk birbirine bakakaldı. Kalpleri hızlı hızlı atıyordu. Yakalanacaklarını düşündüler. Fakat tam o anda, Türk gözcü askerleri onları fark etti. Sessizce yanlarına gelip, “Korkmayın çocuklar, artık güvendesiniz.” dediler.

Çocuklar derin bir nefes aldı. Bununla birlikte içlerindeki heyecan daha da büyümüştü. Çünkü artık cepheye ve belki de Mustafa Kemal Atatürk’e çok yaklaşmışlardı.


Soru : c. Öğretmeninizin geri bildirimleriyle güçlü ve gelişmeye açık yönlerinizi sonraki etkinliklerde geliştirmeye çalışınız.


Cevap : Güçlü yönüm, olay örgüsünde merak duygusunu ve heyecanı verebilmemdir. Gelişmeye açık yönüm ise betimlemeleri daha ayrıntılı yapmaktır. Sonraki etkinliklerde kahramanların duygularını ve çevreyi daha canlı tasvir etmeye çalışacağım.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 104 Cevapları


10. ETKİNLİK


Soru: Dinlediğiniz şiir, Millî Mücadele’deki hangi olayı anlatmaktadır?


Cevap : Şiirde, Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkışı, Erzurum ve Sivas Kongreleri, ardından Sakarya Meydan Muharebesi ve Büyük Taarruz gibi Millî Mücadele’nin dönüm noktaları anlatılmaktadır.


Soru: Atatürk’ün Samsun’dan sonraki durağı neresi olmuştur?


Cevap : Samsun’dan sonra Atatürk, ilk olarak Havza’ya geçmiştir.


Soru: Geminin gelmesiyle kayıklar, takalar, tayfalar neden selam durmuş olabilir?


Cevap : Çünkü gemiden inen kişi Gazi Mustafa Kemal’di. Halk, onun kurtuluş mücadelesini başlatacak önder olduğunu bildiği için ona büyük saygı ve umutla selam durmuştur.


Soru: “Bir gemi yanaştı Samsun’a sabaha karşı / Selam durdu kayığı, çaparı, takası, / Selam durdu tayfası.” Şiirin bu bölümünde insana ait olan hangi özellik cansız bir varlığa verilmiştir? Bu söz sanatı hangisidir?


Cevap : Kayık, taka ve çapaların selam durması insana özgü bir davranıştır. Bu nedenle burada kullanılan söz sanatı kişileştirmedir.


Soru: “Bir duman tüterdi bu geminin bacasından bir duman / Duman değildi bu! Memleketin uçup giden kaygılarıydı.” Geminin bacasından tüten dumanla ne arasında ilişki kurulmuştur? Bu söz sanatı nedir?


Cevap : Burada duman ile milletin kaygılarının yok olup gitmesi arasında bir benzetme yapılmıştır. Kullanılan söz sanatı benzetmedir.


Soru: Şairin şiirde söz sanatlarını kullanması şiiri nasıl etkilemiştir?


Cevap : Şair, söz sanatlarıyla şiire derinlik kazandırmış, anlatımı daha etkili hâle getirmiştir. Bu sayede duygular daha güçlü ve coşkulu bir şekilde okuyucuya aktarılmıştır.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 105 Cevapları


11. ETKİNLİK


Soru : Aşağıdaki rol kartlarını okuyunuz. Yönergelerde belirtilen aşamaları dikkate alarak karşılıklı bir konuşma kurgulayınız. Zihninizde kurguladığınız karşılıklı konuşmayı sınıfta arkadaşlarınıza sununuz.


Cevap :

(Samsun, 19 Mayıs 1919. Kalabalık büyük bir coşkuyla Atatürk’ü karşılamaktadır. Mehmet, kalabalığın arasından sıyrılır ve asker selamı vererek Mustafa Kemal’in yanına gelir.)

Mehmet: (Asker selamı vererek) Komutanım! Ben Mehmet. 11 yaşındayım. Vatanımızı savunmak için sizin ordunuza katılmak istiyorum.

Mustafa Kemal Atatürk: (Gülümseyerek çocuğun başını okşar) Evladım, senin bu cesaretin ve vatan sevgin beni çok mutlu etti. Fakat daha küçüksün. Senin görevin asker olmak değil, çok çalışmak ve gelecekte bu vatanı bilgiyle, ilimle savunmaktır.

Mehmet: Ama Paşam, düşmanlarımız vatanımızı işgal etti. Ben de sizinle beraber savaşmak istiyorum. Onlara karşı durmazsak topraklarımızı elimizden alırlar.

Mustafa Kemal Atatürk: Haklısın Mehmet. Bu milletin en küçük ferdi bile bağımsızlık için yüreğini ortaya koyuyor. Ancak senin gücün, kaleminle ve bilginle olacaktır. Sen okursan, öğrenirsen, ileride vatanını koruyan güçlü bir birey olursun. Biz cephede savaşacağız, siz çocuklar da geleceğimizi inşa edeceksiniz.

Mehmet: Anladım Paşam. Biz büyüyünce sizin bıraktığınız yerden devam edeceğiz. Vatanı savunmak sadece silahla değil, çalışmakla da olur.

Mustafa Kemal Atatürk: Aferin evladım! Unutma, “Bugünün küçükleri, yarının büyükleridir.” Sen ve senin gibi çocuklar, yarın bu vatanın yöneticileri, öğretmenleri, askerleri olacaksınız. Vatanımızı birlikte yaşatacağız.

Mehmet: Söz veriyorum Paşam! Hem okuyacağım hem de büyüyünce vatanıma her şeyimle hizmet edeceğim.

Mustafa Kemal Atatürk: İşte istediğim de budur evladım. Şimdi ailene dön, derslerine çalış. Biz de sizin için bağımsızlığı kazanacağız.

(Mehmet yeniden asker selamı verir, Atatürk gururla ona bakar. Kalabalık, “Yaşasın Mustafa Kemal Paşa! Yaşasın bağımsızlık!” diye coşkuyla bağırır.)


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 106 Cevapları


Soru: Önceki bilgilerini hatırlamaya çalışırken neleri (daha önce okudukları, dinleyip izledikleri, yaşadıkları) düşündü?


Cevap : Öğretmenimiz, öğrencilik yıllarında öğrendiklerini hatırladı. Ayrıca daha önce derslerde anlattığı konular için hazırladığı notlardan ve geçmişte okuduğu kaynaklardan edindiği bilgileri düşündü.


Soru: Metinle ilgili hatırladığı hangi bilgilere (konusu, yazarı veya türü) yer verdi?


Cevap : Daha önce oluşturduğu notlarda hangi kitaplardan yararlandığını, bu kaynakların yazarlarını ve konuyla ilgili öğrendiklerini bizlerle paylaştı.


Soru: Hatırladığı bilgileri, metni dinleyip izlerken nasıl kullandı?


Cevap : Öğretmenimiz, hatırladığı önemli noktaları tahtaya yazarak vurguladı ve bizden de bu bilgileri not etmemizi istedi. Böylece hem eski hem yeni bilgileri bir arada değerlendirmemizi sağladı.


Soru: Yeni öğrendiklerini ve eski bilgilerini bir araya getirdikten sonra bunları yaşamının hangi alanlarında kullanabileceğini söyledi?


Cevap : Öğretmenimiz, bu bilgileri ileride yapacağı derslerde, günlük sohbetlerde ya da farklı konularda öğrencilere örnek verirken rahatlıkla kullanabileceğini belirtti.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 107-108 Cevapları


Soru : 4-6 kişilik gruplar oluşturalım ve “Atatürk’ün Öğrenim Hayatı” başlıklı metni okuyalım. Okurken öğretmenimizin rehberliğinde ön bilgileri harekete geçirme ve kullanma stratejisini uygulayalım. Bu aşamada aşağıdakilere dikkat edelim.


Cevap :

Metnin Adı: Atatürk’ün Öğrenim Hayatı

Önceden Bildiklerim: Atatürk’ün küçük yaşlardan itibaren çok çalışkan bir öğrenci olduğunu, askerî okullarda eğitim aldığını ve Harp Okulu’nu bitirdiğini biliyordum.

Bu Metinden Öğrendiklerim: Atatürk’ün önce Mahalle Mektebi’nde, sonra Şemsi Efendi Mektebi’nde okuduğunu; Selanik Mülkiye Rüştiyesi’ne kısa bir süre devam ettiğini, ardından kendi isteğiyle Askerî Rüştiye’ye geçtiğini öğrendim. Daha sonra Manastır Askerî İdadisi’nde eğitim aldığını, Harp Okulu’nu teğmen olarak bitirdiğini ve Harp Akademisi’nden kurmay yüzbaşı olarak mezun olduğunu öğrendim.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 109 Cevapları


Soru : Şimdi 2-3 kişilik küçük gruplar oluşturalım ve ” Vatansever” başlıklı metni okuyalım. Okurken stratejiyi kullanalım. Bu aşamada aşağıdakilere dikkat edelim.


Cevap :

Metnin Adı: Vatansever

Önceden Bildiklerim: Atatürk’ün vatan ve millet sevgisiyle tanındığını, Türk milletini çağdaş uygarlık düzeyine çıkarmayı hedeflediğini biliyordum. Ayrıca Kurtuluş Savaşı’ndaki büyük zaferlerin onun liderliği sayesinde kazanıldığını da biliyordum.

Bu Metinden Öğrendiklerim: Atatürk’ün her zorluk karşısında yılmadan mücadele etmesinin kaynağının vatanına duyduğu derin sevgi ve milletine bağlılık olduğunu öğrendim. Onun başarılarının, akılcı çözümler üretme gücünün ve azmini hiç kaybetmemesinin gerçek sevgi ve bağlılıktan ilham aldığını anladım.


Soru : Artık stratejiyi kullanmayı öğrendik. Şimdi kitabımızdaki “Atatürk ve Çiftlik” metnini okurken stratejiyi kendimiz kullanabiliriz.


Cevap : Artık ön bilgileri harekete geçirme ve kullanma stratejisini öğrendiğim için “Atatürk ve Çiftlik” metnini okurken önce Atatürk’ün tarıma verdiği önemi, çiftlikler kurarak halka örnek olduğunu hatırlayacağım. Daha sonra metni okurken bildiklerimle yeni öğrendiklerimi karşılaştıracağım. Okuma sonunda ise elde ettiğim yeni bilgileri defterime not edip günlük yaşamımda, konuşma ve yazma çalışmalarımda kullanmaya özen göstereceğim.


Soru : Atatürk Orman Çiftliği hakkında araştırma yapınız. Araştırmanızla ilgili bulduğunuz bilgi, belge ve görselleri sınıfa getiriniz.


Cevap :

Atatürk Orman Çiftliği, Mustafa Kemal Atatürk’ün modern tarımı geliştirmek ve halka örnek olmak amacıyla 1925 yılında Ankara’da kurduğu bir tarım işletmesidir. Çiftliğin kuruluş amacı, hem başkent Ankara’nın yeşil alan ihtiyacını karşılamak hem de yeni Cumhuriyet halkına çağdaş tarım tekniklerini gösterebilecek bir örnek oluşturmaktır.

Atatürk Orman Çiftliği’nde tarım, hayvancılık, süt ürünleri üretimi, bağcılık ve bahçecilik faaliyetleri yapılmıştır. Burada üretilen yoğurt, süt, tereyağı gibi ürünler kısa sürede halk arasında tanınmıştır. Çiftlik aynı zamanda hayvanat bahçesi, bira fabrikası ve rekreasyon alanlarıyla da halka açık bir yaşam merkezi hâline gelmiştir.

Atatürk, çiftliği kurarken kendi şahsi mal varlığından büyük bir kısmını bağışlamış, daha sonra ise 1937’de Atatürk Orman Çiftliği’ni devlet hazinesine devretmiştir. Bu davranışı, onun kişisel menfaatten uzak, vatan ve millet için çalıştığının en önemli göstergelerindendir.

Bugün Atatürk Orman Çiftliği, Ankara’nın en önemli tarihî ve kültürel değerlerinden biridir. Hem doğa ve tarım tarihi açısından hem de Atatürk’ün ileri görüşlülüğünü gösteren bir miras olması bakımından ayrı bir öneme sahiptir.

👉 Sınıfta araştırmanızı sunarken çiftliğin kuruluş tarihine, üretim faaliyetlerine, Atatürk’ün çiftliği devlete bağışlamasına ve günümüzdeki önemine değinebilirsiniz. İsterseniz görsel olarak çiftliğin eski ve yeni fotoğraflarını da kullanabilirsiniz.



 

5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Sayfa 82-85-86-87-88-89-90-91-92-93-94 Cevapları MEB Yayınları

Ortaokul 5. Sınıf Türkçe MEB Yayınları (1. Kitap) Ders Kitabı Oğlu Hüseyin’den Emine Ana’ya Mektuplar Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94


Ortaokul 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı 82-83-84-85-86-87-88-89-90-91-92-93-94. Sayfa Cevapları, öğrencilerin ders kitabındaki etkinlikleri kolayca anlamasına ve doğru yanıtlar bulmasına yardımcı olur. Bununla birlikte Ortaokul 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı MEB Yayıncılık Cevapları, öğrenme sürecinde öğrencilere yol gösterici bir kaynak niteliği taşır.


“5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Sayfa 82-85-86-87-88-89-90-91-92-93-94 Cevapları MEB Yayınları”

Ayrıca 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı Oğlu Hüseyin’den Emine Ana’ya Mektuplar Metni Etkinlik Cevapları, metnin duygusal yönünü daha iyi kavramayı sağlar. Bunun yanında 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı MEB Yayınları Kitabı Sayfa 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94 Cevapları, öğrencilerin düzenli ve verimli bir şekilde çalışmasına destek sunar.


“5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) Oğlu Hüseyin’den Emine Ana’ya Mektuplar Metni”


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) Sayfa 82-83-84-85-86-87-88-89-90-91-92-93-94


Soru : Millî Mücadele’de yer alan askerlerimizin vatan sevgileri, vatana karşı duydukları sorumluluk ve özgürlüğe olan inançları mektuplarına nasıl yansımıştır? Araştırmanızdan örnekler vererek düşüncelerinizi sınıfla paylaşınız.


Cevap :

Millî Mücadele yıllarında cephedeki askerlerimizin yazdıkları mektuplarda en çok dikkat çeken şey, vatan sevgileri ve özgürlük inançlarıdır. Onlar ailelerine mektup yazarken hem özlemlerini dile getirmişler hem de mücadeleden asla vazgeçmeyeceklerini vurgulamışlardır.

Örneğin bir asker annesine yazdığı mektupta:
“Kara günlerin ardından güneş doğacaktır. Bizler bu toprakları canımız pahasına koruyacağız. Sakın üzülmeyin, vatan için dökülen her damla ter ve kan kutsaldır.” demiştir.

Bir başka asker ise babasına şöyle yazmıştır:
“Bizi merak etmeyin. Buradaki tek düşüncemiz, milletimizin özgürlüğünü kazanmasıdır. Zaferi gördükten sonra evimize dönmek en büyük hayalimizdir.”

Bu örneklerden de anlaşıldığı gibi askerlerimiz, mektuplarında hem sevdiklerine moral vermiş hem de vatanı için canını vermeye hazır olduklarını göstermiştir. Böylece onların sorumluluk duygusu, bağımsızlığa olan inançları ve vatan sevgileri yazılarına yansımıştır.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 85 Cevapları


1. ETKİNLİK


Soru : a. Metnin başlık ve görselinden hareketle içeriğini tahmin ediniz. Tahminlerinizi ve tahminlerinizin gerekçelerini aşağıya yazınız.


Cevap : Metnin başlığında “Oğlu Hüseyin’den Emine Ana’ya Mektuplar” ifadesi yer aldığı için, içeriğin Millî Mücadele döneminde cephede bulunan bir askerin annesine yazdığı mektupları anlatacağını tahmin ettim. Görselde de asker ve mektup figürleri bulunduğundan, mektuplarda savaş yıllarındaki zorlukların, vatan sevgisinin ve aile özleminin dile getirileceğini düşündüm.


Soru : b. Metnin içeriğiyle ilgili tahminleriniz doğru çıktı mı? Tahminlerinizin doğru çıkıp çıkmamasında gerekçelerinizin etkisini yazınız.


Cevap : Tahminlerim doğru çıktı. Çünkü gerçekten de metinde, Hüseyin adlı askerin annesine yazdığı mektupta hem vatan sevgisi hem de aile özlemi anlatılmıştır. Ayrıca cephede yaşanan yokluklar, askerlerin inancı ve halkın desteği de yer almıştır. Bu tahminin doğru çıkmasında, başlıktaki kelimeler ve görselin ipuçları etkili oldu.


2. ETKİNLİK


Soru : Metinden alınan aşağıdaki bölümde duraklamadan okunması gereken kelime veya kelime gruplarını örnekteki gibi belirleyiniz. Yaptığınız ayrıma dikkat ederek metni yeniden okuyunuz. Öğretmeninizin geri bildirimleriyle ayrımlarınızı gözden geçiriniz.

Nevreste daha bebekti bizim gözümüzde. Ama Salih ağabeyim, o birkaç günlük yolculukta koca bir adam oldu çıktı sanki. Birkaç günde on yıl büyüdü ağabeyim. Sana, bana, kardeşlerine sahip çıkma telaşı büyüttü onu Çanakkale’de kaybettiği bacağından önce. Şimdi babamızın yerinde o, içim rahat geldim bu yüzden savaşa, sen ve kız  kardeşim emin ellerdesiniz.


Cevap :

Nevreste / daha bebekti / bizim gözümüzde.
Ama Salih ağabeyim / o birkaç günlük yolculukta / koca bir adam oldu çıktı sanki.
Birkaç günde / on yıl büyüdü / ağabeyim.
Sana, bana, kardeşlerine / sahip çıkma telaşı / büyüttü onu / Çanakkale’de kaybettiği bacağından önce.
Şimdi babamızın yerinde o, / içim rahat geldim bu yüzden savaşa, / sen ve kız kardeşim / emin ellerdesiniz.


3. ETKİNLİK


Soru : Aşağıdaki soruların cevaplarını metinden hareketle defterinize yazınız.


1. Okuduğunuz mektup kime ve neden yazılmıştır?


Cevap : Mektup, Hüseyin tarafından annesi Emine Ana’ya yazılmıştır. Hüseyin, hem annesinin merakını gidermek hem de cephedeki duygularını ve vatan için verdiği mücadeleyi anlatmak için yazmıştır.


2. Hüseyin hangi gerekçeyle cepheye gitme kararı almıştır?


Cevap : Hüseyin, kadınların ve çocukların vatansız kalmaması için cepheye gitme kararı almıştır. Vatanını korumak ve bağımsızlık için savaşmaya gönüllü olmuştur.


3. Hüseyin annesine geçmişiyle ilgili neleri hatırlatmıştır?


Cevap : Hüseyin, annesine Manastır’dan düşman zulmü nedeniyle göç ettiklerini, babasının mezarını ve köylerini bırakıp Selanik’e gelişlerini, küçük kardeşlerinin çocukluklarını ve ağabeyi Salih’in yolculukta birdenbire olgunlaşmasını hatırlatmıştır.


4. Mektuptaki bilgilerden hareketle komutanların kişilik özellikleri hakkında neler söyleyebilirsiniz?


Cevap : Komutanlar askerlerine evlatları gibi sahip çıkan, onların hâl ve hatırlarını soran, yemeklerini birlikte yiyen, şefkatli ve fedakâr insanlardır.


5. Sizce Hüseyin nasıl biridir? Mektupta yazdıklarından ve yaşantılarından örneklerle açıklayınız.


Cevap : Hüseyin, vatansever, sorumluluk sahibi ve fedakâr bir kişidir. Annesine sürekli teselli edici sözler yazmış, kardeşlerinin güvende olduğunu söylemiş ve vatanı korumak için cesaretle savaşa katılmıştır.


6. Mektupta anlatılanlardan yola çıkarak ülkenin içinde bulunduğu durum kısaca nasıl ifade edilebilir?


Cevap : Ülke işgal altındadır, halk yokluk ve zorluklar içindedir. Ancak milletin bağımsızlığa olan inancı ve askerlerin azmi çok güçlüdür.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 86 Cevapları


4. ETKİNLİK


Soru : a. Okuduğunuz metinden alınan aşağıdaki cümleleri inceleyiniz.


Cevap :

• “Üst baş perişan hepsinde ama hepsinin yüreği vatan aşkıyla çarpar.” cümlesinde “ama” kelimesi düşüncenin yönünü değiştirme işleviyle kullanılmıştır.

• “Hepsinin gözleri ışıl ışıl, imanı tam. Ve her istasyonda gözü yaşlı analar, babalar, evlatlar…” cümlesinde “ve” kelimesi ekleme işleviyle kullanılmıştır.


Soru : b. Okuduğunuz metindeki cümlelerde bulunan altı çizili geçiş ve bağlantı ifadelerini aşağıda verilen işlevleriyle eşleştiriniz.


Cevap

  • “Sizlerden ayrılalı bir aydan fazla oldu ama Basmane İstasyonu’ndaki anınız hep gözümün önünde.”c. Zıtlık

  • “Yemek dediğimiz de ya tarhana çorbası ya mercimek.”a. Seçenek belirtme

  • “Salih ağabeyimin hem gururlu hem buruk bakışları; senin içine akıttığın gözyaşları hiç çıkmaz aklımdan anam.”b. Ekleme


Soru : c. Siz de metinden bu tür ifadelerin kullanıldığı cümleleri bulup işlevlerini belirterek aşağıya yazınız.


Cevap :

  • “Kış bir yandan, düşman bir yandan birlik olup kast etmişler sanki memlekete.”c. Zıtlık

  • “Kimi elindeki testiden ayran dağıtıyor askerlere, kimi kendi pişirdiği saç ekmeğini.”a. Seçenek belirtme

  • “Üst baş perişan hepsinde, ama hepsinin yüreği vatan aşkıyla çarpar.”c. Zıtlık


Soru : ç. Aşağıdaki metinde altı çizili geçiş ve bağlantı ifadelerini verilen işlevlerle eşleştiriniz.


Cevap :

  • “Atatürk’ün askerî yönü; onun liderlik vasıflarını, stratejik zekâsını ön plana çıkaran en belirgin özelliklerinden biridir. (d. Vurgulama)

  • “Özellikle, I. Dünya Savaşı (e. Ekleme) ve Millî Mücadele sırasında gösterdiği üstün komutanlık becerileri, onun askerî dehasını kanıtlamıştır.”

  • “(a. Zıtlık) Ama Atatürk sadece bir savaşçı değil aynı zamanda bir barış adamıydı.”

  • “(ç. Örnekleme) Mesela yurtta ve dünyada barışın önemini her zaman dile getirmiştir.”

  • “(c. Sonuç bildirme) Sonuç olarak Atatürk’ün askerî yönü, onun (f. Sebep) hem bir komutan olarak yetkinliğini hem de barışa olan inancını yansıtmaktadır.”


Soru : d. Siz de içinde geçiş ve bağlantı ifadelerini kullandığınız üç cümle yazınız.


Cevap :

  • Dersime çok çalıştım, ama yine de heyecanlıydım.

  • Sabah kahvaltısında ya peynir yedim ya da yumurta.

  • Hepimizin ortak amacı bağımsızlıktı, çünkü vatanımızı çok seviyorduk.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 87 Cevapları


5. ETKİNLİK


Soru : a. Aşağıdaki görseli inceleyiniz ve metni okuyunuz.


Cevap :

CEPHEDEN MEKTUP 

Hüseyin cephede bir ağacın altında dinlenmektedir. Elinde kâğıt ve kalem, anasına mektup yazmak niyetindedir. O sırada komutanı, Hüseyin’e yaklaşır. Hüseyin, tam karşısına gelip duruncaya kadar onu fark etmez. Komutanını görür görmez ayağa fırlar ve komutanına selam verir:
— Emret komutanım!
— Hüseyin, evladım, ne yazıyorsun, şiir mi?
— …


Soru : b. Yukarıda verilen metindeki karşılıklı konuşmanın devamını bir arkadaşınızla kurgulayınız. Kurguladığınız karşılıklı konuşmayı arkadaşınızla aşağıdaki yönergeler doğrultusunda sınıfta canlandırınız.

• Yeni öğrendiğiniz kelimeleri kullanmaya özen gösteriniz.
• Konuşmanızda uygun geçiş ve bağlantı ifadelerine yer veriniz.
• Konuşma sürecinde uygun selam ve hitap ifadelerini kullanınız.
• Konuşmanızda uygun zamanda söz alıp vermeye özen gösteriniz.
• Karşılıklı konuşma sürecinde anlaşılmayan noktaları açıklığa kavuşturmak için soru sormaya özen gösteriniz.
• Canlandırmanızda konuşmanıza uygun yüz ifadelerini kullanınız ve arkadaşlarınızla göz teması kurunuz.
• Size sorulan soruları uygun biçimde cevaplayınız.


Cevap :

— Hüseyin, evladım, ne yazıyorsun, şiir mi?
— Hayır komutanım, anneme mektup yazıyordum. Onu merak etmesin diye hâlimizi haber vermek istedim.
— Çok güzel düşünmüşsün. Analarımızın duası bize güç verir. Peki, onlara neler yazıyorsun?
— Vatanımızı korumak için azimle çalıştığımızı, hiç umutsuzluğa düşmediğimizi yazıyorum komutanım.
— Aferin evladım, işte asker dediğin böyle olmalı. Umudu ve cesareti hep diri tutmalısın.
— Komutanım, siz hiç ailenize mektup yazıyor musunuz?
— Elbette yazıyorum Hüseyin. Çünkü biz cephedeyken ailelerimiz sabırla bizi bekliyor. Bizim moralimiz onların da gücüdür.
— Doğru söylüyorsunuz komutanım. Bizim için dua eden eller oldukça, düşman ne kadar güçlü olursa olsun yenilecektir.
— Aynen öyle evladım. Şimdi hadi, mektubunu bitir. Sonra talime katılmayı unutma.
— Başüstüne komutanım!


Soru : c. Karşılıklı konuşmanızı yukarıdaki yönergelere uygun bir şekilde gerçekleştirdiğinizi düşünüyor musunuz?


Cevap : Evet, konuşmamda selamlaşmaya, uygun hitaplara ve geçiş ifadelerine dikkat ettim. Soru-cevaplarla anlaşılmayan noktaları açıkladım. Ayrıca uygun yerde söz alıp verdim.


Soru : ç. Anlatımınızda güçlü ve gelişmeye açık yönlerinizi belirleyiniz. Öğretmeninizin geri bildirimleriyle bu yönlerinizi sonraki etkinliklerde geliştirmeye çalışınız.


Cevap : Güçlü yönüm, konuşmamda duygu ve saygı ifadelerine yer vermemdir. Ayrıca bağlantı sözlerini doğru kullandım. Geliştirmem gereken yönüm ise konuşurken daha yavaş ve anlaşılır olmaktır. Bir sonraki etkinlikte bu yönümü geliştirmeye çalışacağım.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 88 Cevapları


6. ETKİNLİK


Soru : a. Aşağıdaki yarım bırakılmış ifadeleri inceleyiniz. Bunların bir anlam bütünlüğüne sahip olup olmadığını arkadaşlarınızla tartışınız. Bu ifadeleri anlam bütünlüğü sağlayacak şekilde bağlamdan hareketle tamamlayınız.


Cevap :

  • Milletimiz vatanını her durumda korumasını bilmiştir.

  • Türk milleti, azim ve kararlılıkla yıllar süren mücadelesini zaferle sonuçlandırmıştır.

  • Vatan sevgisi bir milletin en güçlü bağlayıcı unsurudur.

  • Bayrağımızın gökyüzünde dalgalanması bağımsız olduğumuzun en açık göstergesidir.

  • Çalışkan bireyler olarak vatanımıza borcumuzu çalışarak ve üreterek öderiz.


Soru : b. Cümleleri tamamlamak için yazdığınız kelimeler bir varlığı mı yoksa “iş, oluş, hareketi” mi karşılıyor? Gerekçeleriyle açıklayınız.


Cevap : Yazdığım kelimeler iş, oluş ve hareketi karşılamaktadır. Çünkü “bilmiştir, sonuçlandırmıştır, öderiz” gibi fiiller bir hareketi veya oluşu bildirir. “Unsurdur, göstergesidir” ifadeleri ise varlık ya da kavram değil, yine bir oluşu anlatmaktadır. Bu yüzden tamamlanan kısımlar isim değil, fiil anlamı taşır.


7. ETKİNLİK


Soru : a. Karekodu okutarak “Kastamonulu Şerife Bacı” adlı metni dikkatlice dinleyiniz.


Cevap : Metni karekod okutarak dinleyiniz. 


Soru : b. Dinlediğiniz hikâyeden hareketle kadınların Millî Mücadele’ye ne gibi katkıları olduğunu önceki bilgilerinizden de yararlanarak söyleyiniz.


Cevap : Millî Mücadele’de kadınlar, hem cephede düşmanla mücadele etmiş hem de cephane üretimi ve bu cephanenin orduya ulaştırılmasında önemli katkılar sağlamışlardır.


Soru : c. Aşağıdaki görselleri inceleyiniz. Dinlediğiniz metnin içeriğiyle uyumlu olan görseli işaretleyiniz. 


Cevap :

“5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 82-85-86-87-88-89-90-91-92-93-94 Cevapları”

Soru : ç. İşaretlediğiniz görselin dinlediğiniz metnin içeriğiyle ilişkisini nasıl kurdunuz? Açıklayınız.


Cevap : Metinde Şerife Bacı’nın hayvanlarla cephane taşımasından bahsediliyor, görselde ise cephane taşıyan kadınlar yer alıyor.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 89 Cevapları


8. ETKİNLİK


Soru : Aşağıda bir metnin serim, düğüm, çözüm bölümleri verilmiştir. Bu bölümler neden bu şekilde adlandırılmıştır? Bölümleri okuyup inceleyerek fikirlerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız. Ardından paragrafların karşısında bulunan soruları sözlü olarak cevaplayınız.


Cevap :  Serim bölümünde, metinde yer alacak kişiler, olayın geçtiği yer ve zaman kısaca tanıtılır, yani olay okuyucunun önüne serilir. Düğüm bölümünde, olay gelişir ve merak uyandıracak noktalar ortaya çıkar, adeta bir düğüm atılır. Çözüm bölümünde ise olayın sonuca bağlanmasıyla merak giderilir, düğüm çözülür.


Soru: Serim bölümünde olayın yer, zaman, kişi ya da kişilerine ilişkin bilgiler verilmiş midir? Bu bilgiler nelerdir?

Cevap : Evet, verilmiştir. Olayın zamanı soğuk bir kış günü, mekânı Türkiye Büyük Millet Meclisi’dir. Kişiler ise öğrenciler, Ahmet ve öğretmenidir.


Soru: Düğüm bölümünde okuyucuda merak uyandıran hangi ifadeler bulunmaktadır? Söyleyiniz.

Cevap : Düğüm bölümünde, İstiklal Marşı için açılan yarışmayı kimin kazanacağı ve Mehmet Akif’in yarışmaya katılıp katılmayacağı merak uyandıran noktalardır.


Soru: Düğüm bölümünde merak uyandıran hangi konular bu bölümde çözüme kavuşmuştur? Ahmet’in paltosuna sarılmasına neden olan olay nedir?

Cevap : Yarışmayı Mehmet Akif’in kazanması ve şiirinin Millî Marş olarak kabul edilmesiyle merak giderilmiştir. Ahmet’in paltosuna sarılması ise, Mehmet Akif’in o yıllarda paltosuz dolaşmasına rağmen ödülü kabul etmediğini bilmesi ve bundan çok etkilenmesidir. Bu durum Ahmet’in içinde hem üzüntü hem de derin bir saygı duygusu uyandırmıştır.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 90 Cevapları


Soru : Önce aşağıdaki paragraf örneğini inceleyelim, paragraftaki renklendirmenin neye göre yapıldığını belirlemeye çalışalım. Sonra da öyküleyici paragraf yazmayı uygulayarak öğrenelim.


Cevap : Renklendirilmiş bölümler paragraftaki kişi, yer ve zamanı belirtmektedir.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 91 Cevapları


Soru: Öğretmenimiz olay, yer, zaman, şahıs/varlık kadrosunu planlarken nelere dikkat etti, planlama sırasında neler söyledi?


Cevap : Öğretmenimiz olay, yer, zaman ve kişileri planlarken bunların birbirine uyumlu olmasına dikkat etti. Hayatın akışına aykırı bir durum olmaması gerektiğini söyledi ve bizi de bu konuda uyardı.


Soru: Taslağını yazarken bu unsurları nasıl bir araya getirdi? Bu sırada nelere dikkat ettiğini söyledi?


Cevap : Taslağını yazarken bu unsurları bir araya getirip olay örgüsünü oluşturdu. Olayların mantıklı ve akıcı olması için çaba gösterdi. Ayrıca bize sağlam bir olay örgüsü kurmanın, metnin anlaşılır olması için çok önemli olduğunu söyledi.


Soru: Öğretmenimiz paragrafını gözden geçirip düzenlerken nelere odaklandı, neler söyledi ve yazısını paylaşmak üzere nasıl hazırladı?


Cevap Öğretmenimiz yazısını gözden geçirirken yazım ve noktalama kurallarına dikkat etti. Kelimeleri doğru anlamlarıyla kullandı, mümkün oldukça Türkçe sözcükleri tercih etmenin önemini vurguladı. Yazısını paylaşırken de paragraf düzenine, boşluklara ve akışa dikkat ederek sundu.


Biz Uyguluyoruz

Soru: 4–6 kişilik gruplar oluşturalım ve öğretmenimizin rehberliğinde “Bir Anadolu kadınının cepheye kağnısıyla mermi taşımasını konu alan bir paragrafı planlayıp taslağımızı yazalım. Ardından metnimizi gözden geçirip düzenleyelim ve sınıf panosunda paylaşalım.”


Cevap Planımız:

  • Kişiler: Asiye Ana, oğlu Mehmet, Komutan Ali Paşa, askerler

  • Yer: Uşak ve Dumlupınar

  • Zaman: Kurtuluş Savaşı yılları (1922)

  • Olay Akışı: Kurtuluş Savaşı’nda cephane sıkıntısı vardır. Asiye Ana ve oğlu Mehmet, zor kış şartlarında cephaneyi kağnılarla Dumlupınar’daki askerlere ulaştırır.

Taslak Metnimiz (Düzenlenmiş):
Yıl 1922… Savaşın ve kışın en çetin günleriydi. Mehmetçiklerin cephaneye ihtiyacı vardı. Bu görev için Uşaklı vatansever Asiye Ana ve oğlu Mehmet gönüllü oldular. O dönemde Uşak düşman işgali altındaydı. Halk gizlice cephane üretiyor ve askerlere ulaştırıyordu.

Asiye Ana ve oğlu, düşmana yakalanmamak için geceleri dağ yollarından ilerlediler. Tipiye yakalandılar, göz gözü görmüyordu. Öküzler yorgun düşünce Asiye Ana hayvanlarına seslendi: “Haydi yiğitlerim, az kaldı!” Nihayet Dumlupınar’a ulaştılar.

Askerler onları kardan bembeyaz görüp hemen çadıra aldılar. Komutan Ali Paşa, Asiye Ana’nın elini öptü. Mehmet duygulanıp gözleri doldu. Hep bir ağızdan askerler haykırdı: “Vatan size minnettar!”


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 92 Cevapları


Soru: Şimdi daha küçük, 2-3 kişilik gruplar oluşturalım ve aşağıdaki gibi bir çalışma kâğıdı tasarlayalım. “Bir öğrencinin Çanakkale şehitlerini anmak için düzenlenen törende okumak üzere şiir seçmesi”ni konu alan bir paragrafı planlayıp taslağımızı yazalım. Ardından metnimizi gözden geçirip düzenleyelim ve düzenlenmiş hâlini arkadaşlarımıza okumak üzere defterimize yazalım. Çalışmamızı yaparken aşağıdakilere dikkat edelim:

  • Önceki uygulamalardaki sırayı takip ederek (planlama, taslak yazma, gözden geçirme, paylaşma) paragrafımızı yazalım.

  • Öğretmenimiz gerekmedikçe bize müdahalede bulunmayacak, ama ihtiyaç duyarsak ondan yardım alalım.

  • Paragraf yazma sürecinde grup arkadaşlarımızla konuşup tartışalım; fakat bu kez her birimiz kendi defterimizi kullanalım.


Cevap :

Planımız

  • Kişiler: Yavuz, Ali Öğretmen, Yavuz’un annesi ve babası

  • Yer: Okul, Yavuz’un evi

  • Zaman: Mart ayı

  • Olay Akışı: Ali Öğretmen, Çanakkale Şehitlerini Anma Töreni’nde şiir okuyacak öğrenciyi seçer. Görevi Yavuz’a verir, şiiri seçme kararını da ona bırakır. Yavuz kararsız kalır ve anne babasının fikrini almak ister.


Taslak Metnimiz Yavuz’un Büyük Kararı

Zil çaldığında öğrenciler sınıftan çıkmaya hazırlanıyordu. O sırada Ali Öğretmen telaşla,
“Çocuklar bir dakika! Size önemli bir şey söyleyeceğim.” dedi. Herkes merakla ona döndü.
“18 Mart Çanakkale Şehitlerini Anma Töreni’nde şiiri sınıfımızdan bir arkadaşımız okuyacak. Bu yıl o görevi Yavuz üstlenecek.”

Yavuz hem sevinmiş hem de biraz heyecanlanmıştı. Çünkü hangi şiiri okuyacağına bir türlü karar veremiyordu. Eve gidince durumu annesi ve babasına anlattı. Annesi ona Mehmet Akif’in bir şiirini önerdi, babası ise daha kısa ama duygulu bir şiir seçmesini söyledi. Yavuz, ailesinin de yardımıyla içinden gelen şiiri seçti. Artık tören için hazırdı.


✅ Karekodu okutarak “Öyküleyici Paragraf Yazma” adlı elektronik içeriği inceleyiniz.


SIRA SENDE

Soru: Artık “öyküleyici paragraf yazma” stratejisini öğrendik. “Yazalım” etkinliğinde öğrendiğimiz bu stratejiyi uygulayalım.

Cevap : Yazarken önce plan yapmalı, sonra taslağımızı oluşturmalı, yazımızı gözden geçirip düzenlemeli ve en sonunda arkadaşlarımızla paylaşmalıyız.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 93 Cevapları


Soru : a. Aşağıda verilen çalışmaları inceleyiniz. İncelediğiniz bu çalışmalardan yola çıkarak bir hikâye planlayınız. Başlangıç olayını da içerecek şekilde en fazla birkaç paragraftan oluşan serim bölümünüzü yazınız.

9. Etkinlikteki serim bölümü örneğini ve açıklamalarını inceleyiniz.

1. Tema’da Basri Amca’nın betimlendiği “metin içi betimleme paragrafı” örneğini inceleyiniz. Önceki yazma etkinliğindeki mekân betimleme örneğini inceleyiniz.

Kişiler: Eren (11 yaşında), Eren’in arkadaşı Ferhat, köylüler, düşman askerleri, Türk gözcü askeri, Atatürk
Yer: Eren’in köyü, cephe hattı
Zaman: Sıcak bir yaz günü
Olaylar: Eren’in uyandığında Türk askerinin köylerinden geçmekte olduğunu görmesi, köylülerin askerlerimizin su ve yiyecek ihtiyacından bahsetmesi, Eren’in de cepheye su götürmek ve Atatürk’ü görmek istemesi, arkadaşı Ferhat’ı ikna edip yola koyulması, yolda konuşmaya dalıp düşman mevzilerine oldukça yaklaşmaları, yakalanma riski yaşamaları, her şeyin bittiğini düşünürken Türk gözcü askerleri tarafından fark edilip kurtarılmaları, Mustafa Kemal Atatürk’ün yanına götürülmeleri


Cevap :

Serim Bölümü

Sıcak bir yaz sabahıydı. Eren uyanır uyanmaz köyün içinden geçen kalabalığı fark etti. Türk askerleri köyden cepheye doğru ilerliyordu. Ellerinde tüfekleri, yüzlerinde kararlılıklarıyla yürüyen askerleri gören Eren’in içi kıpır kıpır oldu.

Köylüler, askerlerin su ve yiyecek ihtiyacından söz ediyorlardı. Kadınlar ekmek pişiriyor, çocuklar su taşımaya yardım ediyordu. Eren de boş durmak istemedi. O an, cepheye su götürmeye ve belki de Mustafa Kemal Atatürk’ü görmeye karar verdi.

Heyecanla en yakın arkadaşı Ferhat’ın yanına koştu. “Ferhat, askerlerimize yardım edelim, cepheye su götürelim.” dedi. Ferhat önce tereddüt etti ama Eren’in kararlı bakışları onu ikna etti. İki arkadaş, ellerinde küçük su testileriyle köyden çıkıp cephe yoluna doğru yürümeye başladılar.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 94 Cevapları


Soru : a. Okuduğunuz metinden alınan aşağıdaki paragrafı inceleyiniz. Altı çizili kelimeleri isim ya da fiil olarak sınıflandırıp ilgili kutulara yazınız.


Cevap :

İsimler:

  • ağabey, çocuk

  • ana, kadın

  • düşman, uşak, göz

Fiiller:

  • çıkmak, ağlamak, gelmek

  • üzülmek, kalmak, dolmak

  • gitmek, bilmek, sürmek


Soru : b. Fiiller kutusuna yazdığınız kelimeleri inceleyerek bu kelimelerin ortak özelliklerinin neler olduğunu düşününüz. Düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız. 


Cevap : Bu kelimeler bir iş, oluş, hareket bildirir ve cümledeki ana yargıyı oluşturur.


Soru : Atatürk’ün eğitime verdiği önemle ilgili bir araştırma yapınız. Araştırma sürecinizde aşağıdaki yönergeleri dikkate alınız.


Cevap :

Atatürk’ün Eğitime Verdiği Önem

Atatürk, eğitimi milletin bağımsızlığı ve geleceği için en önemli unsur olarak görmüştür. Ona göre bir milletin ilerleyebilmesi için önce okuma yazma oranının yükselmesi, bilim ve sanat alanında gelişmesi gerekiyordu. Bu nedenle birçok eğitim reformu yapmıştır.

Araştırma Kaynaklarım:

  • Atatürk’ün kendi sözleri (Nutuk, söylev ve demeçler)

  • MEB’in hazırladığı tarih ve Türkçe ders kitapları

  • Güvenilir internet sitelerindeki makaleler ve yazılar

Araştırmada Kullandığım Bilgiler:

  • 1928’de Harf İnkılabı yaparak okuma yazmayı kolaylaştırdı.

  • Millet Mekteplerini kurarak halkın kısa sürede okuma yazma öğrenmesini sağladı.

  • Üniversite reformu ile bilimsel çalışmalara önem verdi.

  • “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir, fendir.” sözüyle eğitimin yol gösterici olduğunu vurguladı.

Değerlendirme:

  • Seçtiğim kaynakların olumlu yönü, güvenilir ve anlaşılır bilgiler vermesiydi. Özellikle ders kitapları bilgileri sade ve açık sundu.

  • Olumsuz yönü ise bazı kaynakların fazla ayrıntılı olması ve yaş düzeyime uygun olmamasıdır. Bu durum araştırma sürecini biraz zorlaştırdı.

  • Bir sonraki araştırmamda yaş seviyeme daha uygun, sade kaynakları tercih ederek çalışmamı daha kolay ve hızlı yapabilirim.



 

5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Sayfa 74-75-76-77-78-79-80-81 Cevapları MEB Yayınları

Ortaokul 5. Sınıf Türkçe MEB Yayınları (1. Kitap) Ders Kitabı Dersimiz Cumhuriyete Doğru (İzleme) Metni Etkinlik Cevapları Sayfa 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81


Ortaokul 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı 75-76-77-78-79-80-81. Sayfa Cevapları, öğrencilerin etkinlikleri doğru ve anlaşılır şekilde çözmesine yardımcı olur. Aynı şekilde Ortaokul 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı MEB Yayıncılık Cevapları, öğrencilerin konuları kavraması için hazırlanmış rehber niteliğinde çözümler sunar.


“5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Sayfa 75-76-77-78-79-80-81 Cevapları MEB Yayınları”

Bunun yanında 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı Dersimiz Cumhuriyete Doğru (İzleme) Metni Etkinlik Cevapları, metnin daha iyi anlaşılmasını sağlar. Ayrıca 5. Sınıf Türkçe (1. Kitap) Ders Kitabı MEB Yayınları Kitabı Sayfa 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81 Cevapları, öğrencilerin düzenli çalışmasına destek olarak başarılarını artırır.


“5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) Dersimiz Cumhuriyete Doğru (İzleme) Metni”


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) Sayfa 74-75-76-77-78-79-80-81


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 74 Cevapları


Soru : Okuduğunuz hikâye kitabından hareketle öyküleyici metinlerde hangi unsurların bulunduğunu söyleyiniz.


Cevap :

Öyküleyici metinlerde bazı temel unsurlar bulunur. Bunlar:

  • Kişiler: Olayın içinde yer alan kahramanlardır.
  • Olay: Hikâyede anlatılan, kişilerin başından geçen durum ya da yaşadıkları serüvendir.
  • Yer (Mekân): Olayın geçtiği yerdir.
  • Zaman: Olayın ne zaman yaşandığını gösterir.
  • Anlatıcı: Hikâyeyi okuyucuya aktaran kişidir.
  • Bu unsurlar bir araya geldiğinde hikâye oluşur.

5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 75 Cevapları


Soru : Sanal müze turunda ilginizi çeken unsurları ve sanal tur sayesinde neler öğrendiğinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.


Cevap : Sanal müze turunda en çok dikkatimi çeken şey, sergilenen tarihi eserlerin çok ayrıntılı olarak gösterilmesiydi. Eserleri yakından inceleme fırsatı buldum.

Ayrıca açıklamaları okuyarak onların tarihî değerini ve geçmişte nasıl kullanıldığını öğrendim. Sanal tur sayesinde, müzeye gitmeden de bilgi sahibi olunabileceğini gördüm.


Soru : Millî Mücadele Dönemi’nden TBMM’nin açılışına kadar geçen süreci düşününüz. Türk milletinin azim ve kararlılığının bu sürece nasıl bir etkisi olmuştur?


Cevap : Millî Mücadele Dönemi’nde Türk milleti bağımsızlığını kazanmak için büyük bir azim ve kararlılık göstermiştir. Halkın birlik ve beraberliği sayesinde düşmanlara karşı direnilmiş ve zor şartlar altında mücadele edilmiştir.

Bu azim ve kararlılık, sonunda Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılmasına zemin hazırlamış ve milletin kendi iradesiyle yönetimde söz sahibi olmasını sağlamıştır.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 76 Cevapları


1. ETKİNLİK


Soru : a. Tiyatronun adından ve görselinden hareketle içeriğini tahmin ediniz. Tahmininizi ve tahmininizin gerekçelerini aşağıya yazınız.


Cevap : Tiyatronun adı “Dersimiz Cumhuriyete Doğru” olduğundan, içeriğinin Cumhuriyet’in kuruluş sürecini anlatacağını tahmin ediyorum. Görselde de geçmiş döneme ait kıyafetler giymiş oyuncular var. Bu da bana Millî Mücadele yıllarını, halkın bağımsızlık için verdiği mücadeleyi ve Cumhuriyet’in ilanına giden süreci sahnelediklerini düşündürüyor.


Soru : b. Tiyatronun içeriğiyle ilgili tahmininiz doğru çıktı mı? Gerekçelerinizin uygunluğunu değerlendiriniz.


Cevap : Tahminim doğru çıktı. Çünkü tiyatroda gerçekten de Cumhuriyet’in ilanına giden olaylar canlandırılmış. Oyuncuların kıyafetleri, sahne düzeni ve konunun işlenişi bu süreci açıkça ortaya koyuyor. Böylece gerekçelerimin uygun olduğunu anladım.


2. ETKİNLİK


Soru : Aşağıdaki soruları izlediğiniz tiyatrodan hareketle cevaplayınız.


1. Ankaralılar Mustafa Kemal’i nasıl karşılamıştır?


Cevap : Ankaralılar, Mustafa Kemal’i büyük bir coşku ve seymen alayıyla karşılamış, ona olan sevgilerini ve desteğini göstermiştir.


2. Sizce Ankara’nın Millî Mücadele’nin merkezi olmasının sebebi nedir?


Cevap : Ankara’nın güvenli bir şehir olması, ulaşım yollarının ortasında bulunması ve halkın mücadeleye gönülden destek vermesi sebebiyle merkez seçildiğini düşünüyorum.


3. İstanbul’un işgali ve Meclis-i Mebusan’ın dağıtılmasının ardından mebuslar ne yapmıştır? O günkü ulaşım ve haberleşme olanaklarıyla bugünkü olanakları karşılaştırdığınızda neler söyleyebilirsiniz?


Cevap : Mebuslar Ankara’ya giderek yeni bir meclis açmışlardır. O dönemde ulaşım zorlu koşullarda, günlerce süren yolculuklarla yapılırken; bugün modern ulaşım ve haberleşme araçları sayesinde çok kısa sürede ve kolayca iletişim kurulabilmektedir.


4. Tiyatronun en çok hangi sahnelerinden etkilendiniz? Sebepleriyle açıklayınız.


Cevap : En çok Mustafa Kemal’in Meclis’i açtığı sahne beni etkiledi. Çünkü bu sahne, milletin kendi iradesiyle yönetime katılmasının ve bağımsızlık mücadelesinin en önemli göstergesidir.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 77 Cevapları


3. ETKİNLİK


Soru : a. Aşağıdaki tabloyu izlediğiniz tiyatrodan hareketle doldurunuz. 


Cevap :

Kişiler: Mustafa Kemal Paşa, seymenler, mebuslar, Halide Edip, Ankara halkı, müftü.
Zaman: 1919–1920 yılları, Millî Mücadele dönemi.
Yer: Ankara, İstanbul, Sultanahmet Meydanı.
Olay Akışı: Mustafa Kemal’in Ankara’ya gelişi ve coşkuyla karşılanması, İstanbul’un işgali, mebusların Ankara’ya gelişi ve ardından TBMM’nin açılması.


Soru : b. Kahramanlar görünüş ve davranışları ile Millî Mücadele Dönemi’ni yansıtmakta mıdır? Sebepleriyle açıklayınız.


Cevap : Kahramanların kıyafetleri ve davranışları Millî Mücadele Dönemi’ni yansıtmaktadır. Seymenlerin yöresel giysileri, halkın büyük coşkusu ve Mustafa Kemal’in kararlı tavırları o dönemin ruhunu ve mücadele azmini göstermektedir.


Soru : c. Olay akışında sahnelere hâkim duygular oyuncuların canlandırma ve seslendirmelerini nasıl etkilemektedir? Örneklerle açıklayınız.


Cevap : Sahnelerdeki duygular, oyuncuların seslerini ve hareketlerini etkilemiştir. Örneğin, Mustafa Kemal’in Meclis’i açtığı bölümde ses tonu daha ağırbaşlı ve kararlı çıkmıştır. Halide Edip’in halka seslendiği sahnede ise heyecan ve coşku ön plana çıkmış, bu da izleyiciyi etkilemiştir.


4. ETKİNLİK


Soru : a. Aşağıdaki sorulara vereceğiniz cevaplardan hareketle tiyatronun ana fikrini nasıl ifade edersiniz?


Cevap : Tiyatro, Millî Mücadele’de Türk milletinin bağımsızlık için gösterdiği kararlılığı ve birlik ruhunu anlatmaktadır.


Soru: İzlediğiniz tiyatronun ilk bölümünde Ankaralılar Atatürk’ün “Arkadaşlar buraya neden geldiniz?” sorusuna ne cevap vermiştir?

Cevap Ankaralılar, “Ankara’mıza hoş geldiniz Paşam.” diyerek Mustafa Kemal’i içten bir sevgiyle karşılamışlardır.


Soru: Halide Edip konuşmasının sonunda neyi vurgulamaktadır?

Cevap Halide Edip, Türk milletinin asla ümitsizliğe kapılmayacağını ve bağımsızlığı için her şartta mücadele edeceğini vurgulamaktadır.


Soru: Meclisin açılışında Meclis başkanı Türk milletinin hangi yönüne dikkat çekmektedir?

Cevap Meclis başkanı, Türk milletinin bağımsızlık yolunda azimli ve özgürlükten asla vazgeçmeyen bir millet olduğunu dile getirmiştir.


Soru: Mustafa Kemal Atatürk son konuşmasını hangi cümlelerle tamamlamıştır?

Cevap : Atatürk, “Bu toprakların tek sahibi millettir, meclisin gerçek sahibi de yine milletin kendisidir.” sözleriyle konuşmasını tamamlamıştır.


Soru : b. Yukarıdaki sorulara verdiğiniz cevaplardan hareketle bu tiyatroda verilmek istenen mesajın ne olduğunu belirleyip bir cümle hâlinde aşağıya yazınız.


Cevap : Tiyatronun vermek istediği mesaj, Türk milletinin birlik ve inançla bağımsızlığını kazanmış olmasıdır.


5. ETKİNLİK


Soru : Halide Edip Adıvar konuşmasını yaparken neler hissetmiş olabilir? Aşağıdaki yönergeler doğrultusunda belirleyiniz.


Cevap : Halide Edip konuşmasını yaparken hem işgalin üzüntüsünü yaşamış hem de halkına cesaret ve umut verme duygusunu hissetmiş olabilir.


Soru: Halide Edip Adıvar’ın konuşması sırasındaki yüz ifadesini ve ses tonunu inceleyiniz.

Cevap Konuşma sırasında yüz ifadesi kararlı ve ciddi, ses tonu ise güçlü, coşkulu ve etkileyici olmuştur.


Soru: Deneyimlerinizden hareketle hangi koşullar altında insanların bu ses tonu ve yüz ifadesiyle karşısındakilere hitap edebileceğini düşününüz.

Cevap : İnsanlar bu tür ses tonu ve yüz ifadesini genellikle zor dönemlerde, topluma moral vermek ve mücadele ruhunu güçlendirmek için yaptıkları konuşmalarda kullanırlar.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 78 Cevapları


6. ETKİNLİK


Soru : a. Müzeleri Geziyorum adlı etkileşimli içerikte gezdiğiniz müzelerden ikisini karşılaştıran bir konuşma yapınız. Konuşma sürecinizde aşağıdaki yönergeleri dikkate alınız.

• Seçtiğiniz müzeleri hangi niteliği açısıdan (inşa edilme ve müzeye dönüşme tarihleri, ilk kez hangi amaçla kullanıldıkları, sergilenen eserler vb.) karşılaştıracağınızı belirleyiniz.
• Belirlediğiniz nitelikten hareketle bu müzelerin benzerlik ve farklılıklarına konuşmanızda yer veriniz.
• Sınıfınızın büyüklüğünü ve oturma düzenini göz önünde bulundurarak arkadaşlarınızın sizi rahat görebileceği bir yere geçiniz.
• Baş, el, kol hareketi ve duruşunuzla ifade ettiklerinizi destekleyiniz.
• Yüz ifadelerinizi anlattıklarınızın içeriğine uygun olmasına dikkat ediniz.


Cevap :

“Arkadaşlar, bugün sizlere Anadolu Medeniyetleri Müzesi ile Topkapı Sarayı Müzesi’ni karşılaştıracağım.

Anadolu Medeniyetleri Müzesi, çok eski dönemlerden kalma eserlerin sergilendiği bir müzedir. Burada özellikle Hititler, Frigler ve Lidyalılar gibi uygarlıklara ait tarihi kalıntılar vardır.

Topkapı Sarayı Müzesi ise Osmanlı Devleti’nin uzun yıllar boyunca yönetim merkezi olarak kullanılmıştır. Burada padişahların eşyaları, kıyafetleri ve değerli hazineler sergilenmektedir.

Her iki müze de tarihimizi tanımamız açısından çok önemlidir. Ancak Anadolu Medeniyetleri Müzesi eski uygarlıkların kültürünü gösterirken, Topkapı Sarayı Osmanlı döneminin ihtişamını ortaya koymaktadır. Bu yönleriyle hem benzer hem de farklı özelliklere sahiptirler.”


Soru : b. Konuşmanızı tema sonundaki “Konuşma Becerisi Öz Değerlendirme Ölçeği”ni kullanarak değerlendiriniz. Güçlü ve gelişmeye açık yönlerinizi belirleyiniz. Sonraki etkinliklerde gelişmeye açık yönlerinizi güçlendirmeye çalışınız. 


Cevap : “Konuşmamda sesimi sınıfa duyurabildim ve örnekler vererek konuyu anlaşılır hâle getirdim. Jest ve mimiklerimi konuşmamı desteklemek için kullandım. Güçlü yönüm, konuyu düzenli bir şekilde anlatmam ve arkadaşlarımın ilgisini çekebilmemdir. Geliştirmem gereken yönüm ise zaman zaman heyecanlanmam ve bazı yerlerde hızlı konuşmamdır. Bundan sonraki konuşmalarda daha sakin ve kontrollü olmaya çalışacağım.”


7. ETKİNLİK


Soru : a. Aşağıdaki cümlelerde büyük harflerin kullanım alanlarına örnekler verilmiştir. Altı çizili kelime gruplarında büyük harflerin kullanımıyla ilgili kuralı ilgili yere yazınız.


Cevap :

  • Çanakkale Boğazı, tarihte pek çok deniz savaşına sahne olmuştur.
  • Tuna Nehri, birçok farklı medeniyet için çok önemli olmuştur.

Cevap : Coğrafi yer adlarında kullanılan özel isimler büyük harfle başlar.

  • Türk Tarih Kurumu, birçok araştırma yaparak tarih bilincini geliştirmiştir.
  • 23 Nisan 1920’de Türkiye Büyük Millet Meclisi, Ankara’da açılmıştır.

Cevap : Resmî kurum, kuruluş, kurul ve örgüt adları ile şehir adları büyük harfle yazılır.

  • Dolmabahçe Sarayı, Atatürk’ün son günlerini geçirdiği mekândır.
  • Her yıl binlerce kişi Atatürk Köşkü’nü ziyaret eder.

Cevap : Saray, köşk, anıt, kule gibi tarihî yapı ve eserlerin özel adları büyük harfle başlar.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 79 Cevapları


Soru : b. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili ifadelerde noktanın hangi amaçla kullanıldığını belirleyiniz. Noktayı aynı amaçla kullandığınız birer cümle yazınız.


Cevap :

  • 10.11.1936’da millet büyük bir üzüntü yaşamıştır.

Nokta, tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı ayırmak için kullanılmıştır.
Cümlem: 23.04.1920’de TBMM açıldı.

  • Her yıl 09.05’te Gazi Mustafa Kemal anılır.

Nokta, saatlerin yazılışında saat ve dakikayı ayırmak için kullanılmıştır.
Cümlem: Okulumuz 07.45’te başlıyor.


Soru : c. Soru işaretinin aşağıda verilen kullanım alanlarını ve bunlara ait örnekleri inceleyiniz. Bu kullanım alanlarına yönelik siz de defterinize örnek cümleler yazınız.


  • Millî Mücadele’nin en önemli komutanları kimlerdir?
  • Uzun uzun düşündü, sonra başını kaldırdı: — Yaşınız?

Cevap :

✅ 1) Soru eki ya da sözü içeren cümleler:

  • Atatürk Samsun’a hangi tarihte çıkmıştır?

  • Türk milleti bağımsızlık için ne zaman harekete geçti?

✅ 2) Soru eki ya da sözü bulunmayan cümleler:

  • Bugün bize eşlik edecek misin?

  • Hazırlığını tamamladın?


8. ETKİNLİK


Soru : a. Aşağıda verilen cümlelerdeki altı çizili kelimeleri inceleyiniz. Bunları isim olup olmama açısından gruplandırarak isim olanları işaretleyiniz. 


Cevap :

  • İsim olanlar: Atatürk, meclis, sandalye, boyası, masa, harita, perdeler, sehpa, halı

  • İsim olmayanlar (fiil olanlar): onarıldı, konulmuş, değişmiş, açıldı, toplanmış, duruyor


Soru : b. Gruplandırdığınız kelimeleri aşağıdaki tablolara yazınız. İkinci tabloyu öğretmeninizin yardımıyla adlandırınız.


Cevap :

İSİM FİİL
Atatürk Onarıldı
Meclis Konulmuş
Sandalye Değişmiş
Boyası Açıldı
Masa Toplanmış
Harita Duruyor
Perdeler
Sehpa
Halı

Soru : c. Yukarıdaki grupları oluştururken nelere dikkat ettiniz? Grupların ayırt edici özelliklerini söyleyiniz.


Cevap : Grupları oluştururken kelimelerin isim mi yoksa fiil mi olduklarına dikkat ettim. Varlık, nesne ve kavram bildiren sözcükleri isim grubuna; iş, oluş ve hareket bildirenleri ise fiil grubuna yazdım.


Soru : ç. Karekodu okutarak “Taka” adlı etkileşimli içeriği dikkatlice uygulayınız.


Cevap : “Taka” adlı etkileşimli içeriği karekodu okutarak sizlerin kendi telefonlarınızdan uygulamanız gerekir.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 80 Cevapları


9. ETKİNLİK


Soru : a) Bir mekânın betimlendiği aşağıdaki paragrafı inceleyiniz. Farklı renklerle gösterilen cümlelerin nelere odaklandığını öğretmeninizin rehberliğinde tartışarak belirleyiniz. Daha önce öğrendiğiniz kişi betimlemesiyle mekân betimlemesinin benzerlik ve farklılıklarını söyleyiniz.

Savaş alanı, etrafını irili ufaklı tepelerin sardığı geniş bir düzlüktü. Tepelerin eteklerinde bodur ağaçların oluşturduğu bir örtü zar zor seçiliyordu. Gökyüzü patlayan topların ve tozun oluşturduğu gri bir dumanla kaplıydı. Toprak düşen top mermileri yüzünden delik deşik olmuştu. Kırık silahlar, boş mermi kovanları ve yırtık üniforma parçaları etrafa saçılmıştı. İnsan gözünün görebildiği her şey yaşanan savaşın ciddiyetini hissettiriyordu. Türk askerlerinin hücum sırasında mevzide bıraktığı mendiller, mektuplar ve daha nice özel eşya bir milletin vatanını korumak için neleri feda edebileceğinin kanıtlarını barındırıyordu. Arada sırada uzaktan işitilen top sesleri ve patlamaların seyrekliği düşmanın epey uzaklaştığını gösteriyor, savaşın bitmek üzere olduğunu müjdeliyordu. İlk bakışta hüzünlü gibi duran bu manzara, görenlere tarifi imkânsız birçok duyguyu bir arada yaşatıyordu.


Cevap : Paragraftaki bazı cümleler doğaya (tepeler, ağaçlar, gökyüzü) odaklanırken, bazı cümleler savaşın izlerine (mermiler, silahlar, üniformalar) yoğunlaşmıştır. Son kısımlarda ise duygulara (hüzün, umut, cesaret) dikkat çekilmiştir.

Kişi betimlemesi ile mekân betimlemesi birbirine benzer çünkü ikisi de okuyucunun zihninde canlı bir görüntü oluşturur. Farkı ise kişi betimlemesinde insanların dış görünüşü, davranışları anlatılırken; mekân betimlemesinde çevre, eşya ve ortam tasvir edilir.


Soru : b) Paragrafı okurken gözünüzde nasıl bir resim canlandı? Bu resmin gözünüzde canlanmasının sebebi ne olabilir? Düşüncelerinizi söyleyiniz.


Cevap :  Paragrafı okurken gözümde sisli ve dumanlı bir savaş alanı, etrafa saçılmış eşyalar ve hüzünlü bir manzara canlandı. Bu resmin gözümde canlanmasının nedeni, paragrafta ayrıntılı ve duyulara hitap eden betimlemelerin yapılmasıdır.


Soru : c) “Müzeleri Geziyorum” adlı etkileşimli içerikten alınan aşağıdaki görseli kullanarak müzeyi betimleyen bir paragraf yazınız. Paragrafı yazarken yazma stratejilerini uygulayınız.


Cevap

Plan:

  • Giriş: Müzenin genel görünümü
  • Gelişme: İçindeki eserler ve sergilenen bölümler
  • Sonuç: Müzede bıraktığı duygu

Taslak Metin: Müzeye girdiğimde geniş ve ferah bir salon beni karşıladı. Duvarlarda tarihî tablolar, cam bölmelerin içinde savaşlarda kullanılan eşyalar bulunuyordu. Ortada büyük bir Türk bayrağı göze çarpıyordu. Sessiz ve saygı dolu bir ortam vardı.

Gözden Geçirilmiş Metin: Müzeye girdiğimde beni geniş bir salon karşıladı. Duvarlarda eski dönemlere ait tablolar asılıydı. Cam vitrinlerde askerlerin kullandığı silahlar, eşyalar ve belgeler dikkat çekiyordu. Ortadaki büyük Türk bayrağı müzenin en etkileyici parçasıydı. Sessizlik içinde dolaşırken tarihin izlerini hissettim ve milletimizin kahramanlıklarını bir kez daha hatırladım.


5. Sınıf Türkçe Ders Kitabı (1. Kitap) MEB Yayınları Sayfa 81 Cevapları


Soru : ç) Öğretmeninizin geri bildirimleriyle güçlü ve gelişmeye açık yönlerinizi belirleyiniz. Sonraki etkinliklerde güçlü yönlerinizi kullanmaya, gelişmeye açık yönlerinizi güçlendirmeye özen gösteriniz.


Cevap :  Güçlü yönüm, ayrıntılara dikkat ederek betimlemeleri canlı bir şekilde yapabilmemdir. Geliştirmem gereken yönüm ise bazen yazarken acele edip anlatımı kısa tutmamdır. Bundan sonraki etkinliklerde daha uzun ve düzenli cümleler kurmaya özen göstereceğim.


Soru : Millî Mücadele yıllarında cephedeki askerlerimizin ailelerine yazdığı mektupları araştırınız. Ulaştığınız mektuplardan birini sınıfa getiriniz.


Cevap :

Örnek 1:
Sevgili Annem,
Ben ve arkadaşlarım cephede vatan için savaşmaya devam ediyoruz. Hava çok soğuk ama içimizdeki inanç bizi ısıtıyor. Sakın üzülme, bizler milletimizin bağımsızlığı için buradayız. Dualarınızı eksik etmeyin. İnşallah yakında zafer kazanacak ve sizlere kavuşacağım.
Oğlun Mehmet


Örnek 2:
Sevgili Babacığım,
Günlerimiz zor geçiyor ama yanımızdaki asker kardeşlerimle birlikte cesaretimizi hiç kaybetmiyoruz. Komutanımızın bize verdiği güvenle düşmana karşı direniyoruz. Sizleri çok özledim. Vatanımız özgür olana kadar mücadeleye devam edeceğiz. Lütfen hakkınızı helâl edin.
Oğlun Ali



 

error: Content is protected !!